Η Πολυπλοκότητα του Επαγγελματικού Αθλητισμού και η Οπαδική Βία
Στην εκπομπή «ΤΡΙΤΟλογίες» της ΕΡΤ, αναδείχθηκαν οι πολύπλευρες πτυχές του επαγγελματικού αθλητισμού και ο επικίνδυνος μετασχηματισμός του από πεδίο αξιών και αριστείας σε χώρο αντιπαραθέσεων. Το ζήτημα της οπαδικής βίας και της κοινωνικής ευθύνης είναι κεντρικά θέματα που απαιτούν προσοχή.
Η ευθύνη, τόσο της Πολιτείας όσο και των αθλητικών ομάδων και της κοινωνίας, στην καλλιέργεια μιας νέας αθλητικής κουλτούρας είναι αδιαμφισβήτητη. Ο αθλητισμός δεν θα πρέπει να είναι απλώς πεδίο σύγκρουσης, αλλά χώρος συνύπαρξης και συνεργασίας. Οι αλλαγές στην κατάθεση αξιών και συμπεριφορών είναι απαραίτητες για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Η μεταλλαγή του φίλαθλου σε «οπαδό», οι ομάδες που λειτουργούν πλέον ως «μηχανές κέρδους», και η κοινωνία που έχει αγκαλιάσει τη νοοτροπία της νίκης, χωρίς να αντέχει την ήττα, ενισχύουν το κλίμα βίας και αντιπαλότητας στο εσωτερικό των γηπέδων.
Αθλητικές Ομοσπονδίες και Δημιουργία Ενός Αθλητικού Περιβάλλοντος
Στη σημερινή Ελλάδα, λειτουργούν 63 αθλητικές ομοσπονδίες με 6.553 σωματεία, που δραστηριοποιούνται σε 102 αθλήματα. Αυτή η πλατιά βάση του αθλητικού συστήματος φιλοξενεί συνολικά 412.329 αθλητές, με την Αττική να συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό αθλητικού δυναμικού (34,6%), ενώ η Δυτική Μακεδονία έχει το μικρότερο (2,1%). Είναι αξιοσημείωτο ότι η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων παρουσιάζει το υψηλότερο ποσοστό αθλητικού δυναμικού ανά κάτοικο, φθάνοντας το 4,59%.
Όσον αφορά την οπαδική βία, το 2024 καταγράφηκαν 281 συλλήψεις και 211 έλεγχοι σε λέσχες φιλάθλων, γεγονός που υποδεικνύει την σοβαρότητα του φαινομένου. Επιπλέον, το 66% των πολιτών δηλώνει ότι αποφεύγει να παρακολουθήσει αθλητικά γεγονότα στα γήπεδα, εξαιτίας του φόβου και της ανασφάλειας που τους διακατέχει.
Ο Ρόλος των Αξιών στον Αθλητισμό
Ο Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού Γιώργος Μαυρωτάς σημείωσε: «Ο αθλητισμός είναι ένα μεγάλο σχολείο. Όσο μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας συμμετέχει στον αθλητισμό, τόσο πιο ισχυρές κοινωνίες δημιουργούμε. Προϋπόθεση είναι ο αθλητισμός να στηρίζεται σε βασικές αξίες, όπως η αθλητική ακεραιότητα και το ευ αγωνίζεσθαι. Η συμπεριφορά του φιλάθλου στο γήπεδο συχνά επηρεάζεται από παραδείγματα παραγόντων ή αθλητών. Γι’ αυτό, η ευθύνη και ο ρόλος τους είναι κρίσιμοι».
Επιπλέον, ο Γ. Μαυρωτάς αναφέρθηκε στα πρόσφατα μέτρα της Πολιτείας κατά της οπαδικής βίας, τα οποία έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς, κυρίως στον τομέα του ποδοσφαίρου. Ο αθλητισμός θα πρέπει, όπως τόνισε, να ενσωματώνει αξίες που προάγουν την ηθική και την κοινωνική αλληλεγγύη.
Προοπτικές και Θεωρητικές Προσεγγίσεις
Ο Γ. Μαυρωτάς παραθέτει μια σοφή ρήση του σπουδαίου Έλληνα συγγραφέα, Νίκου Καζαντζάκη: «Μην ντρέπεσαι αν έπαιξες δίκαια κι έχασες, να ντρέπεσαι αν έπαιξες άδικα και κέρδισες». Αυτή η φιλοσοφία πρέπει να καθοδηγεί τον αθλητισμό και να προάγει θετικά μηνύματα στην κοινωνία και τη νεολαία μας. Με αυτή την προοπτική, η κοινότητα αγωνίζεται για έναν αθλητισμό που σέβεται τις αξίες της δικαιοσύνης και της ισότητας, προάγοντας έναν πολιτισμό συνεργασίας και αλληλοσεβασμού.