Σχέδιο της ΕΕ για Στρατιωτική Κινητικότητα

Στην πρόσφατη συνεδρίαση του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο Επίτροπος Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού, Απόστολος Τζιτζικώστας, παρουσίασε το σχέδιο της ΕΕ για τη στρατιωτική κινητικότητα. Ο κ. Τζιτζικώστας αναφέρθηκε στις γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές αλλαγές που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και η Συμμαχία, αναδεικνύοντας ότι «σήμερα βρισκόμαστε σε μία από τις πιο κρίσιμες στιγμές της ευρωπαϊκής ιστορίας». Ανέφερε επίσης πως οι επιθέσεις κατά της Ευρώπης οφείλονται στην έλλειψη πίστης στην πολιτική μας δύναμη να δώσουμε μια αξιόπιστη και βιώσιμη απάντηση.

Ο Επίτροπος τόνισε τη σημασία της συνεργασίας της ΕΕ με το ΝΑΤΟ, υπογραμμίζοντας ότι αυτή η συνεργασία έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια με στόχο την καλύτερη αντιμετώπιση των απειλών που προκύπτουν. «Η ευρωπαϊκή ασφάλεια έχει επωφεληθεί από αυτή τη διαχρονική συνεργασία, αλλά οι προκλήσεις αλλάζουν γρήγορα και η Ευρώπη πρέπει να πράξει περισσότερα για να διασφαλίσει την αποτροπή και την ασφάλεια που είναι κρίσιμη για την ευημερία μας», είπε ο κ. Τζιτζικώστας.

Ανάγκη για Συνεργασία και Επένδυση

Σχολιάζοντας τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Επίτροπος τόνισε ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη στην περιοχή». Επισήμανε τη Λευκή Βίβλο για το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Άμυνας, στην οποία φαίνονται οι στρατηγικές προτεραιότητες της Ένωσης για την ασφάλεια.

Η στρατιωτική κινητικότητα ανήκει στις κορυφαίες προτεραιότητες της ΕΕ, με τον κ. Τζιτζικώστα να υπογραμμίζει ότι «δραστηριοποιούμαστε από το 2017 σε αυτόν τον τομέα». Το πρώτο σχέδιο δράσης εγκρίθηκε το 2018, καθορίζοντας τις υποδομές μεταφορών διπλής χρήσης που είναι απαραίτητες για επιχειρήσεις πολιτικού και στρατιωτικού επιπέδου, σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ.

«Οι υποδομές διπλής χρήσης προσδιορίστηκαν με βάση τις μη στρατιωτικές υποδομές του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών. Αυτές οι υποδομές απαιτούν στρατηγικές συνδέσεις μεταξύ των κρατών μελών και των κύριων οικονομικών κέντρων», δήλωσε ο Επίτροπος. Ο κ. Τζιτζικώστας επεσήμανε ότι το 97% των υποδομών στρατιωτικής κινητικότητας είναι ταυτόσημο με το πολιτικό δίκτυο, κάτι που ενισχύει την ανάγκη συνεργασίας με το ΝΑΤΟ.

Χρηματοδότηση και Μελλοντικοί Σχεδιασμοί

Οπως ανέφερε, ο πρώτος προϋπολογισμός για υποδομές στρατιωτικής κινητικότητας διπλής χρήσης ανακοινώθηκε το 2019. Ωστόσο, όπως είπε, η αξία αυτών των υποδομών δεν εκτιμήθηκε κατάλληλα από την ΕΕ, γεγονός που άλλαξε με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022. Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα, το ποσό των 1,7 δισεκατομμυρίων ευρώ έχουν χρησιμοποιηθεί για 95 έργα διπλής χρήσης σε 21 κράτη μέλη, όμως αυτός ο προϋπολογισμός ήταν αναμφίβολα περιορισμένος.

«Πρέπει να επενδύσουμε περισσότερο και καλύτερα, εστιάζοντας στις στρατηγικές ανάγκες μας», πρόσθεσε ο κ. Τζιτζικώστας. Στην πορεία της συνεργασίας με το ΝΑΤΟ, έχουν καθοριστεί τέσσερις στρατηγικοί διάδρομοι στρατιωτικής κινητικότητας που χρειάζονται επείγουσα αναβάθμιση, όπως και 600 συγκεκριμένα έργα υποδομών που έχουν προσδιοριστεί για υλοποίηση. «Η τελική χαρτογράφηση αυτών των σημείων και έργων θα είναι έτοιμη μέχρι την 1η Ιουλίου», ανέφερε ο Επίτροπος.

Ο Επίτροπος αναφέρθηκε επιπλέον στην ανάγκη για παρεμβάσεις στον τομέα του ανεφοδιασμού, κάτι που είναι κρίσιμο τόσο για την ΕΕ όσο και για το ΝΑΤΟ, καταλήγοντας ότι «η χρηματοδότηση για τη στρατιωτική κινητικότητα χρειάζεται μια γενναία αύξηση» στο νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο που θα αρχίσει το 2028.

Επιπλέον, ο κ. Τζιτζικώστας κάλεσε σε μείωση της γραφειοκρατίας που σχετίζεται με τις στρατιωτικές μετακινήσεις, προκειμένου να διευκολυνθούν οι διαδικασίες. «Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι για τα στρατεύματα και το υλικό που μετακινούνται εντός της ΕΕ, δεν θα απαιτούνται πλέον άδειες διασυνοριακής κυκλοφορίας», είπε. «Τα άτομα που προέρχονται από χώρες εκτός της ΕΕ θα χρειάζονται μόνο μία άδεια στα εξωτερικά σύνορα για την είσοδό τους στην ΕΕ», συμπλήρωσε ο Επίτροπος.

Μετά την ομιλία του, ο κ. Τζιτζικώστας δέχθηκε ερωτήσεις από τα μέλη του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου και ακολούθησε εποικοδομητική συζήτηση σχετικά με τις προκλήσεις και τις προοπτικές της στρατιωτικής κινητικότητας στην Ευρώπη.