Βατικανό: Αναμένονται Σημαντικές Εξελίξεις στην Εκκλησία
Σε αντίθεση με τον πρώην πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επιδίωξε κάθε ευκαιρία για να ανατρέψει τις πολιτικές του προκάτοχού του, ο νέος προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας αναμένεται να διατηρήσει την κληρονομιά του πάπα Φραγκίσκου. Αυτή η εκτίμηση προκύπτει από δηλώσεις ειδικών, οι οποίοι θεωρούν ότι ακόμα και αν ο νέος πάπας είναι περισσότερο συντηρητικός, δεν θα προχωρήσει σε ριζικές αλλαγές.
Ο κληρικός Τόμας Ρις, σχολιαστής του Religion News Service και συγγραφέας του «Inside the Vatican», αναφέρει χαρακτηριστικά: «Δεν είναι όπως στην κυβέρνηση των ΗΠΑ, όπου ο πρόεδρος αντικαθιστά ολόκληρο το υπουργικό συμβούλιο». Αναμένονται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι εξελίξεις καθώς το κονκλάβιο για την εκλογή του νέου ποντίφικα θα ξεκινήσει την προσεχή εβδομάδα. Αν και ο νέος πάπας θα αναλάβει άμεσα τα καθήκοντά του, οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι δεν προγραμματίζονται άμεσες και δραματικές αλλαγές στην πολιτική και τη λειτουργία της Εκκλησίας.
Η Διακυβέρνηση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας
Στο Βατικανό, οι κορυφαίοι αξιωματούχοι διορίζονται για πενταετή θητεία, αλλά μετά τον θάνατο του πάπα, υποχρεούνται να αποχωρήσουν. Παρ’ όλα αυτά, οι νέοι ποντίφικες συχνά ανανεώνουν τις υπάρχουσες εντολές, διατηρώντας έτσι τη συνέχεια στην ηγεσία της Εκκλησίας. Για παράδειγμα, ο πάπας Ιωάννης Παύλος Β’, που εξελέγη το 1978, χρειάστηκε περίπου επτά χρόνια για να αντικαταστήσει τα μέλη της κεντρικής διοίκησης (Κουρία) στο Βατικανό.
Κατά τους πρώτους μήνες της θητείας του, η σημασία των μηνυμάτων που στέλνει ο νέος πάπας είναι κρισιμότατη. Ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνεί, οι χειρονομίες του και οι πρώτες συναντήσεις του με ομάδες πιστών είναι ιδιαίτερα σημαντικά. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η δήλωση του πάπα Φραγκίσκου σχετικά με τους ομοφυλόφιλους: «Ποιος είμαι εγώ για να κρίνω;», μόλις πέντε μήνες μετά την εκλογή του, που προκάλεσε ποικιλία αντιδράσεων από συντηρητικούς καρδιναλίους.
Οι Πρόσφατες Δηλώσεις και οι Προοπτικές του Νέου Πάπα
Ο γερμανός καρδινάλιος Γκέρχαρντ Μίλερ, ο οποίος είχε απομακρυνθεί από τη θέση του επικεφαλής του Δικαστηρίου για το Δόγμα της Πίστεως από τον Φραγκίσκο, σχολίασε ότι ο προηγούμενος πάπας αντιμετώπισε πολλά ζητήματα δημιουργώντας σύγχυση στους πιστούς. «Είναι σημαντικό ο επόμενος πάπας να είναι ο παγκόσμιος ηγέτης της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, όχι ο προσωπικός ιερέας όλων», δήλωσε σχετικά στο πρακτορείο Reuters.
Αντίθετα, ο σουηδός καρδινάλιος Λαρς Άντερς Αρμπορέλιους, ο οποίος θα συμμετάσχει στο κονκλάβιο, αναγνώρισε ότι «δεν είναι όλοι τόσο ανοικτοί και δεκτικοί» όσο ήταν ο Φραγκίσκος. Έκανε μάλιστα δηλώσεις ότι ακόμα και αν ο επόμενος πάπας έχει συντηρητικές απόψεις, δεν θα μπορέσει να αλλάξει την κληρονομιά του Φραγκίσκου, παραμένοντας προσηλωμένος σε διάφορα κοινωνικά ζητήματα, που απαιτούν χρόνο και υπομονή για να προχωρήσουν.
Μία από τις πιο σημαντικές μεταβολές που μπορεί να φέρει ο νέος πάπας στην Εκκλησία είναι μέσω του διορισμού επισκόπων παγκοσμίως. Ωστόσο, αυτοί οι διορισμοί απαιτούν επίσης αρκετά χρόνια. Ένας επίσκοπος γενικά δεν αποπέμπεται εάν δεν έχει διαπράξει σοβαρό αδίκημα, και συχνά οι αλλαγές γίνονται μόνο όταν κάποιος πεθάνει ή φτάσει σε ηλικία υποχρεωτικής συνταξιοδότησης (75 ετών).
Ο πάπας Ιωάννης Παύλος Β’, μετά την εκλογή του το 1978, είχε εκφράσει ανησυχία ότι η διαδικασία διορισμού επισκόπων είχε αποκτήσει υπερβολικά φιλελεύθερη κατεύθυνση μετά τη Δεύτερη Σύνοδο του Βατικανού το 1965. Αυτή η άποψη ακολούθησε και ο διάδοχός του, πάπας Βενέδικτος ΙΣτ’. Αντίθετα, ο Φραγκίσκος ακολούθησε πιο προοδευτική πορεία, αλλά και αυτός είχε διορίσει πάνω από το 80% των καρδιναλίων που θα συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία του νέου πάπα.
Ο αριθμός των καρδιναλίων κάτω των 80 ετών που θα συμμετάσχουν στο κονκλάβιο της επόμενης εβδομάδας για την εκλογή του νέου πάπα φτάνει τους 133. Δύο ακόμη καρδινάλιοι που είχαν δικαίωμα συμμετοχής δεν θα παραβρεθούν για λόγους υγείας, γεγονός που αναδεικνύει τις προκλήσεις αλλά και τον αντίκτυπο των αποφάσεων που θα ληφθούν κατά τη διάρκεια των συζητήσεων και των ψηφοφοριών.