Αναζητώντας Λύσεις για τα Ελληνικά Προϊόντα στον Διεθνή Εμπορικό Πόλεμο

Αυτή την περίοδο, οι έλληνες εξαγωγείς βρίσκονται σε έναν «μαραθώνιο» διαπραγματεύσεων που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τις 9 Ιουλίου. Ο στόχος είναι διπλός: είτε να «ξεπαγώσουν» οι δασμοί της τάξεως του 20% που έχει επιβάλει ο πρόεδρος Τραμπ στα ελληνικά προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ, είτε να επιτευχθεί μια εμπορική συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ που θα παγώσει οριστικά αυτούς τους δασμούς. Οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις έχουν επιδοθεί σε μία συστηματική προσπάθεια για μία αμοιβαία επωφελή λύση.

Το συνολικό υπερπλεόνασμα που παρουσιάστηκε το 2024, φτάνοντας τα 11,4 δισ. ευρώ και υπερβαίνοντας τον προϋπολογισμένο στόχο κατά 5,5 δισ. ευρώ, διευρύνει τη θετική οικονομική εικόνα της Ελλάδας, προσφέροντας επιπλέον στήριξη στην εγχώρια οικονομία εν μέσω των παγκόσμιων ταραχών.

Δυναμική Προετοιμασία για όλες τις Εξελίξεις

Ακόμη και αν επικρατήσει το αρνητικό σενάριο και οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-ΕΕ αποτύχουν, η Ελλάδα παραμένει προετοιμασμένη. Έχει στη διάθεσή της «πυρομαχικά» που θα στηρίξουν τον τομέα των εξαγωγών, εάν χρειαστεί. Οι εξαγωγείς προσπαθούν να εξασφαλίσουν ότι τα προϊόντα “made in Greece” θα εξαιρεθούν από την καθολική επιβολή δασμών 20% που επηρεάζει τα ευρωπαϊκά προϊόντα. Αυτοί οι δασμοί αναμένονται να προκαλέσουν σοβαρές δυσκολίες και να επιβραδύνουν τη δραστηριότητα των ελληνικών προϊόντων στην αμερικανική αγορά, δίνοντας ταυτόχρονα πλεονέκτημα σε χώρες όπως η Τουρκία.

Δύο καταγεγραμμένες παραδοχές ενθαρρύνουν την αισιοδοξία. Αρχικά, κατά την προηγούμενη θητεία του προεδρίου Τραμπ, τα ελληνικά προϊόντα είχαν εξαιρεθεί από τους δασμούς. Δεύτερον, δεν υπάρχουν αμερικανικές εισαγωγές που να πλήττονται από τις ελληνικές εξαγωγές, ιδίως στον τομέα των τροφίμων. Ο πρωθυπουργός, σε πρόσφατες δηλώσεις του, αναγνώρισε ότι δεν υπάρχει λογικός λόγος να επιβληθούν δασμοί σε προϊόντα όπως η φέτα και το ελαιόλαδο.

Στρατηγικές Συνεπικοινωνίας και Υποστήριξης

Οι έλληνες εξαγωγείς διατηρούν στενή επαφή με τους αμερικανούς επιχειρηματίες που συνεργάζονται μαζί τους και έχουν επισημάνει επανειλημμένα την ανάγκη εξαίρεσης των ελληνικών προϊόντων από τους δασμούς στις αμερικανικές αρχές. Αξιοσημείωτο είναι ότι η νέα πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία.

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ), Σίμος Διαμαντίδης, θα επισκεφθεί τις ΗΠΑ τις ερχόμενες ημέρες, με σκοπό να συνομιλήσει με εισαγωγείς ελληνικών προϊόντων και σούπερ μάρκετ. Η επιδίωξή του είναι να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση, ακόμα και αν χρειαστεί να αντιμετωπίσουν οι εξαγωγείς το χειρότερο σενάριο των δασμών.

Η ελληνική ομογένεια, ειδικά οι επιδραστικοί επιχειρηματίες όπως ο Τζον Κατσιματίδης, ο οποίος είναι στενός φίλος και χρηματοδότης του προεδρικού περιβάλλοντος, έχει επίσης σημαντικό ρόλο σε αυτήν τη διαδικασία.

Η επιβολή δασμών ύψους 10% που ισχύει αυτή τη στιγμή προσφέρει κάποια περιθώρια ευελιξίας, αλλά εάν αυτοί οι δασμοί αυξηθούν στο 20%, οι συνέπειες θα είναι σοβαρές για τις ελληνικές επιχειρήσεις.

Στρατηγικές Αντιμετώπισης και Νέες Αγορές

Οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις, προκειμένου να αντιμετωπίσουν ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις από την αύξηση των δασμών, προχωρούν άμεσα σε «στοκάρισμα» προϊόντων στην αμερικανική αγορά με χαμηλότερες τιμές. Αυτός ο χειρισμός επιτρέπει τη διαχείριση κινδύνων για το μέλλον. Από την άλλη πλευρά, εταιρείες που σχεδίαζαν να επενδύσουν ή να επεκταθούν στις ΗΠΑ τοποθετούν τις στρατηγικές τους σε αναμονή, περιμένοντας τις εξελίξεις.

Οι έλληνες εξαγωγείς στρέφονται επίσης σε εναλλακτικές αγορές, όπως ο Καναδάς, η Ασία, οι αραβικές χώρες και η Ινδία, με στόχο να αντισταθμίσουν ενδεχόμενες απώλειες από την αμερικανική αγορά. Τα πρώτα μηνύματα για το 2025 φαίνονται θετικά όσον αφορά την πορεία των εξαγωγών, αν και η κατάσταση παραμένει αβέβαιη.

Μια άμεση επίπτωση των δασμών Τραμπ είναι η ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης για τις ελληνικές επιχειρήσεις, καθώς η αποδυνάμωση του δολαρίου σε σχέση με το ευρώ καθιστά τα προϊόντα πιο ανταγωνιστικά στην αγορά.

Το Επίπεδο Ανεξαρτησίας και Επιπτώσεις στις Τοπικές Αγορές

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν μόλις το 1% του ΑΕΠ της Ελλάδας, γεγονός που υποδηλώνει ότι η ελληνική οικονομία δεν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αμερικανική αγορά. Ωστόσο, οι επιπτώσεις από τις εξελίξεις στις δασμολογικές πολιτικές είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές για τη Βόρεια Ελλάδα, όπου βρίσκονται πολλές παραγωγικές μονάδες τροφίμων, κυρίως στην Κεντρική Μακεδονία.

Ειδικότερα, εάν οι εξαγωγές προς τις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές, όπως η Γερμανία και η Ιταλία, πληγούν από τον εμπορικό πόλεμο, η ζήτηση για ελληνικά προϊόντα μπορεί να μειωθεί σημαντικά, γεγονός που θα σηματοδοτήσει επίσης τον κίνδυνο για την ελληνική οικονομία.

Παρά τις προκλήσεις, η κυβέρνηση και οι επιχειρηματίες προσπαθούν να παραμείνουν αισιόδοξοι, περιμένοντας να ξεκαθαρίσει η κατάσταση και να μην χρειαστεί να αντιμετωπίσουν τα χειρότερα.