Προοπτικές Ανάπτυξης των Διμερών Οικονομικών Σχέσεων Ελλάδας-Κοσόβου

Οι διμερείς οικονομικές σχέσεις μεταξύ της Ελλάδας και του Κοσόβου εκτιμάται ότι έχουν σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης σε μια εποχή που οι Μεσογειακοί Αγώνες του 2030 στην Πρίστινα προσφέρουν ευκαιρίες για έργα πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Παράλληλα, η «πράσινη» μετάβαση ενισχύει τη ζήτηση για περισσότερα έργα στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Επιπλέον, η απελευθέρωση του καθεστώτος βίζας από την 1η Ιανουαρίου 2024 ανοίγει νέες προοπτικές για τον τουρισμό, διευκολύνοντας την κίνηση πολιτών από το Κόσοβο προς την Ελλάδα.

Τα τελευταία χρόνια, οι διμερείς οικονομικές συναλλαγές παρουσίασαν σταθερά αύξηση. Ωστόσο, αν και οι σχέσεις αυτές επικεντρώνονται κυρίως στο εμπόριο, το Γραφείο Συνδέσμου της Ελλάδας στην Πρίστινα δεν διαθέτει εμπορικό τμήμα, κυρίως λόγω γραφειοκρατικών εμποδίων. Πηγές αναφέρουν ότι υπάρχει πιθανότητα να υπάρξει αλλαγή στην κατάσταση αυτή, με την εγκατάσταση στελέχους της οικονομικής διπλωματίας στην Πρίστινα, έστω και προσωρινά.

Δεδομένα και Συναλλαγές

Αν και το διμερές εμπόριο αναδεικνύει ανοδική πορεία, παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Για το 2024, οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών προς το Κόσοβο ανήλθαν σε 315,4 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 5% των συνολικών εισαγωγών του. Στην τετραετία 2021-2024, οι ελληνικές εξαγωγές, κατά μέσο όρο, ανήλθαν σε 282 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση περίπου 25,1%. Στην αντίθετη κατεύθυνση, οι εξαγωγές του Κοσόβου προς την Ελλάδα ήταν μόλις 6,5 εκατ. ευρώ πέρυσι, αυξημένες από 4,1 εκατ. ευρώ το 2021. Το εμπορικό έλλειμμα, λοιπόν, επεκτείνεται ετησίως, με αυξήσεις που φτάνουν το 24,7% τη συγκεκριμένη τετραετία. Οι άμεσες ελληνικές επενδύσεις στο Κόσοβο δεν ξεπέρασαν τα 6,7 εκατ. ευρώ το 2024, παραμένοντας σε χαμηλά επίπεδα.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι μπορεί να υπάρξει περαιτέρω αύξηση στο μέλλον. Παρά το γεγονός ότι οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες απουσιάζουν, οι τουρκικές και αλβανικές εταιρείες έχουν εισέλθει δυναμικά σε αυτόν τον τομέα. Οι Μεσογειακοί Αγώνες του 2030 προσφέρουν μια πρώτης τάξης ευκαιρία για ελληνικές επιχειρήσεις να επενδύσουν. Ο προϋπολογισμός των Αγώνων ανέρχεται σε 250 εκατ. ευρώ, ανοίγοντας τον δρόμο για σημαντικά έργα υποδομής.

Ενθαρρυντική Εξέλιξη στον Τομέα του Τουρισμού

Ο τομέας του τουρισμού παρουσιάζει επίσης σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης. Η κατάργηση του καθεστώτος βίζας έχει ήδη οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των αφίξεων πολιτών του Κοσόβου στην Ελλάδα. Το 2024, περίπου 170.000 επισκέπτες από το Κόσοβο εισήλθαν στη χώρα μας μέσω των Ευζώνων, με τον αριθμό αυτό να αναμένεται να αυξηθεί την καλοκαιρινή περίοδο. Σημαντικός είναι ο ρόλος των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων, οι οποίες ήδη αναγνωρίζουν την νέα αγορά του Κοσόβου και την ανάγκη να επενδύσουν σε αυτήν.

Οι τελευταίες πρωτοβουλίες ενδυναμώνουν περαιτέρω την επιχειρηματική συνεργασία. Συναντήσεις αξιωματούχων και επιχειρηματιών από Ελλάδα και Κόσοβο άλλωστε, έχουν καταδείξει τις προοπτικές ανάπτυξης των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων, εξέφρασαν όμως και την ανάγκη για την επίλυση γραφειοκρατικών θεμάτων που επηρεάζουν την ανάπτυξη του επιχειρείν. Υπάρχει αναγκαία ευνοϊκή κατάσταση για επενδύσεις στο Κόσοβο, ωστόσο οι επιχειρηματίες επισημαίνουν να εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές πρακτικές προκλήσεις.

Στρατηγικές Ευκαιρίες και Επισκέψεις Επιχειρηματιών

Στις 29 Απριλίου, αναμένεται επίσκεψη επιχειρηματικής αποστολής από το Κόσοβο στο Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ). Αυτή η αποστολή, υπό την ηγεσία του προεδρεύοντος του Εμπορικού Επιμελητηρίου του Κοσόβου, Lulzim Rafuna, θα περιλαμβάνει εκπροσώπους 19 επιχειρήσεων, εστιάζοντας σε κρίσιμους τομείς όπως η πληροφορική, η μεταλλουργία, τα τρόφιμα και τα έπιπλα. Η συνεργασία αυτή αποτελεί ένα θετικό βήμα για την προώθηση των διμερών σχέσεων και των επενδύσεων.»