Συνομιλίες για το Πυρηνικό Πρόγραμμα του Ιράν στο Ομάν

Ο ειδικός απεσταλμένος του προεδρού των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, προγραμματίζει να συμμετάσχει αύριο, Σάββατο, σε έναν τρίτο κύκλο συνομιλιών με το Ιράν στο σουλτανάτο του Ομάν. Αυτές οι διαπραγματεύσεις σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν μια διπλωματική προσέγγιση για την επίλυση της κρίσης.

«Η επόμενη φάση των διαπραγματεύσεων θα διαρκέσει στο Ομάν το Σάββατο και θα συγκεντρώσει τις τεχνικές ομάδες των δύο πλευρών», δήλωσε η Τάμι Μπρους, εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, επισημαίνοντας τη σημασία των διαλόγων αυτών για την προώθηση της ειρηνικής επίλυσης.

Από την αμερικανική πλευρά, ο Μάικλ Άντον, διευθυντής πολιτικού σχεδιασμού στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, θα ηγηθεί των συνομιλιών, μαζί με τον Γουίτκοφ, ο οποίος έχει σημαντική εμπειρία σε θέματα διπλωματίας και στρατηγικής. Ο Γουίτκοφ είχε πρόσφατα συνάντηση με Ιρανούς αξιωματούχους στη Ρώμη, ενώ συμμετείχε και στον πρώτο γύρο συνομιλιών που πραγματοποιήθηκε στις 12 Απριλίου στην πρωτεύουσα του Ομάν, Μούσκατ.

Οι δύο πλευρές που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις στη Ρώμη εμφανίστηκαν αισιόδοξες για την εξέλιξη των συνομιλιών, χωρίς ωστόσο να ανακοινώσουν συγκεκριμένα στοιχεία. Ο Τραμπ έχει δηλώσει επανειλημμένα την προτίμησή του για μια διπλωματική λύση, ωστόσο δεν αποκλείει τη στρατιωτική επιλογή αν χρειαστεί, ώστε να διασφαλιστεί ότι το Ιράν δεν θα αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Η Τεχεράνη, από την πλευρά της, έχει επανειλημμένα αρνηθεί ότι έχει σκοπούς να αναπτύξει πυρηνικό οπλοστάσιο.

Διάλογος με Ευρωπαϊκές Χώρες

Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αραγτσί, σημείωσε πρόσφατα τη διάθεσή του να επισκεφθεί ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία. Αυτές οι χώρες είναι συμβαλλόμενα μέρη στη συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, γνωστό ως Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί πως, μέχρι στιγμής, οι εν λόγω χώρες δεν συμμετέχουν ενεργά στις διαπραγματεύσεις ΕΗΠΑ-Ιράν, παρά τις προκλήσεις που έχουν προκύψει από την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία το 2018.

«Η μπάλα είναι τώρα στο γήπεδο της E3», δήλωσε ο Αραγτσί, υπονοώντας ότι η πρωτοβουλία ανήκει σε αυτές τις ευρωπαϊκές χώρες να προχωρήσουν με διαλόγους. Ο εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών υπογράμμισε την ετοιμότητα της Γαλλίας να συνεχίσει τον διάλογο με το Ιράν σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, ενώ οι αντιδράσεις από το Βερολίνο και το Λονδίνο παραμένουν αναμένοντας επίσημες τοποθετήσεις.

Προκλήσεις και Στρατηγικές

Η κατάσταση της συνεργασίας μεταξύ Ιρανών και των συμμάχων τους, Κίνα και Ρωσία, φαίνεται να είναι ικανοποιητική κατά τον Αραγτσί, ενώ οι σχέσεις με τις ευρωπαϊκές χώρες θεωρείται ότι βρίσκονται σε υποχώρηση. Το Ιράν έχει αρχίσει να απομακρύνεται από τις υποχρεώσεις του σύμφωνα με τη συμφωνία του 2015, και έχει αυξήσει τη δραστηριότητά του στον τομέα του εμπλουτισμένου ουρανίου, όπως καταδεικνύει η παραγωγή τους σε ανησυχητικά επίπεδα.

Ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, Ραφαέλ Γκρόσι, προειδοποίησε ότι το Ιράν βρίσκεται κοντά στην απόκτηση πυρηνικών όπλων, τονίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν τη δυνατότητα να ενεργοποιήσουν το «snapback», τον μηχανισμό αυτοματοποιημένης επαναφοράς των κυρώσεων του ΟΗΕ αν παρατηρηθεί παραβίαση των όρων της συμφωνίας.

Στον αντίποδα, η κυβέρνηση του Ιράν προειδοποιεί για τις «απόπειρες» τρίτων χωρών, συγκεκριμένα του Ισραήλ, που επιδιώκουν να αποσταθεροποιήσουν τις διπλωματικές συνομιλίες. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, έχει τονίσει ότι η απόκτηση πυρηνικών όπλων από το Ιράν θα θέσει σε κίνδυνο την τύχη της ανθρωπότητας.