Εκδήλωση για τη Μονή του Σωτήρος Χριστού στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δράμας

Το απόγευμα της Τετάρτης, 9 Απριλίου, πραγματοποιήθηκε μια ενδιαφέρουσα εκδήλωση στον αίθριο χώρο του Αρχαιολογικού Μουσείου Δράμας. Δυστυχώς, η συμμετοχή των συμπολιτών μας ήταν περιορισμένη, παρ’ όλα αυτά, η παρουσία του σεβασμιότατου Μητροπολίτη Δράμας, κ. Δωρόθεου, προσέθεσε κύρος στην εκδήλωση.

Το κεντρικό θέμα της εκδήλωσης ήταν η ανασκαφή του Κορυλόβου και οι σχετικές ναοδομικές εξελίξεις που αφορούν τους Αγγέλους. Ομιλητές ήταν ο κ. Τσουρής, Αρχαιολόγος και Ομότιμος Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, και η κα. Παπαθεοφάνους, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων. Ο «Π.Τ.» είχε προηγουμένως δημοσιεύσει συνέντευξη με τον κ. Τσουρή αναφορικά με τη Μονή Κορυλόβου, η οποία περιλάμβανε αποκαλυπτικά στοιχεία για το ιστορικό μνημείο.

Ο κ. Τσουρής, στις δηλώσεις του προς τα τοπικά μέσα, ανέφερε ότι τα νέα ευρήματα περιλαμβάνουν μια επιγραφή που έχει κατασκευαστεί σε δύο κομμάτια, κάτι ασυνήθιστο για την εποχή και την πρακτική που ακολουθείτο, όπου προσδοκούσαμε την κατασκευή σε ένα μόνο κομμάτι μαρμάρου.

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο ότι η Μονή του Κορυλόβου, αφιερωμένη στον Σωτήρα Χριστό, «δεν έχει άμεσες σχέσεις με τη ναοδομία της τελευταίας εικοσαετίας του 12ου αιώνα μ.Χ. όπως καταγράφεται στην εποχή των Αγγέλων. Η ναοδομία της περιόδου βρίσκεται μόνο σε ένα κτήριο στην Κωνσταντινούπολη, που είναι και το τελευταίο μεγάλο κτήριο της Αυτοκρατορίας». Κατέδειξε επιπλέον ότι έγινε συστηματική μελέτη της γλυπτικής που δείχνει σχέσεις με διαφορετικούς τόπους στη Δυτική και Βορειοδυτική Ελλάδα, αποκλείοντας σύνδεση με την Κωνσταντινούπολη ή τη Θεσσαλονίκη, καταλήγοντας ότι «σ’ αυτή την περίοδο δεν υπάρχει γλυπτική στην Κωνσταντινούπολη ή στη Θεσσαλονίκη».

Ο Αρχαιολογικός Χώρος στην Κορυλόβο

Στην κορυφή του Κορυλόβου, όπως έχει ήδη αναφερθεί, υπάρχει ένας αρχαιολογικός χώρος της μεσοβυζαντινής περιόδου, ο οποίος παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Ιδρύθηκε περίπου το 1193 μ.Χ. ως ένα μικρό μοναστήρι αφιερωμένο στον Σωτήρα Χριστό. Οι λόγοι της εγκατάλειψής του παραμένουν άγνωστοι, αλλά φαίνεται να σχετίζονται με την έλευση των Οθωμανών στην περιοχή της Δράμας. Οι ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν υπό τη διεύθυνση της 12ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Καβάλας, τότε υπεύθυνης για την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, με συντονιστή τον κ. Τσουρή και την Αρχαιολόγο κα. Χρύσα Μυρσίνογλου να ηγείται της ανασκαφικής ομάδας.

Αυτή η περίοδος σηματοδοτεί το τέλος της Μεσοβυζαντινής εποχής και τη βασιλεία των Αγγέλων, η οποία διήρκεσε 20 χρόνια. Ξεχωρίζει η τελευταία εικοσαετία του 12ου αιώνα, την οποία σημάδεψε η υποδούλωση της Κωνσταντινούπολης στους Φράγκους το 1204.

Ο κ. Τσουρής υπογραμμίζει ότι το μοναστήρι του Κορυλόβου ήταν ένα μικρό μοναστικό ίδρυμα. «Τα περισσότερα μοναστήρια στο Βυζάντιο ήταν μικρά», ανέφερε. «Μοναστήρια με 10 έως 20 καλόγερους ήταν συνήθη, με τη δυνατότητα μεγάλης έκτασης να είναι πολύ περιορισμένη. Είναι πολύ δύσκολο να φανταστούμε ένα μοναστήρι με 10 μοναχούς να κατέχει μεγάλη έκταση. Οι εξαιρέσεις ήταν μοναστήρια όπως αυτό του Όσιου Λουκά στη Φωκίδα και των μεγάλων μοναστηριών της Πάτμου και του Αγίου Όρους».