Αποχαιρετισμός στον Σπουδαίο Αρχαιολόγο Πάνο Βαλαβάνη
Σε ηλικία 71 ετών, ο Πάνος Βαλαβάνης, ένας από τους κορυφαίους Έλληνες αρχαιολόγους, άφησε την τελευταία του πνοή. Υπηρέτησε ως καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και είχε μια αξιοσημείωτη σταδιοδρομία στον τομέα της αρχαιολογίας, με πλούσιο συγγραφικό και ερευνητικό έργο. Ανάμεσα στις σημαντικές του ανακαλύψεις, ξεχωρίζει ο εντοπισμός του αρχαιότερου σωζόμενου ιπποδρόμου στην Ελλάδα, στον ελαιώνα της Ιτέας.
Ο Πάνος Βαλαβάνης είχε μοναδικό ενδιαφέρον για τη διάδοση της γνώσης, όχι μόνο στους φοιτητές του αλλά και στο ευρύ κοινό, ιδιαίτερα στους μαθητές. Αυτός ο ζήλος τον καθόρισε ως εκπαιδευτικό, προωθώντας την αναζήτηση και την περιέργεια μέσω της αρχαιολογίας.
Μια Ενθουσιώδης Προσέγγιση στην Εκπαίδευση
Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τον Μάρτιο του 2023, με αφορμή το παιδικό του βιβλίο «Η Ιστορία της Ακρόπολης. Εκεί όπου οι άνθρωποι συναντούσαν τους θεούς», δήλωσε: «Η δουλειά της εκπαίδευσης δεν είναι να λέμε τα πάντα, αλλά να ανοίγουμε την πείνα για γνώση στα παιδιά και να τους παρέχουμε τα ‘εργαλεία’ για να εξερευνήσουν», επισημαίνοντας τη σημασία του τρόπου σκέψης στην εκπαίδευση.
Η Επιστημονική του Διαδρομή
Γεννημένος το 1954 στην Αθήνα, ο Πάνος Βαλαβάνης είχε ρίζες από τον Μεσότοπο της Λέσβου. Σπούδασε Κλασική Αρχαιολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε τη μελέτη του στο Πανεπιστήμιο του Βύρτσμπουργκ στη Γερμανία, αποκτώντας πολύτιμη εμπειρία μέσω διακεκριμένων δασκάλων και σημαντικών ανασκαφών. Υπήρξε αντεπιστέλλον μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου.
Από το 1980 εργάστηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και από το 2000 διατέλεσε καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλάμβαναν την αττική κεραμική, την τοπογραφία της αρχαίας Αθήνας, αρχαία ελληνική τεχνολογία, και την ιστορία του αρχαίου αθλητισμού.
Η συμμετοχή του σε ανασκαφές και αρχαιολογικά προγράμματα ήταν εκτενής, όπου ως διευθυντής του Τομέα Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης συντόνιζε σημαντικά ανασκαφικά έργα και παρουσίαζε τις εργασίες του στα μέλη του Πανεπιστημίου.
Πλούσιο Συγγραφικό Έργο και Δημόσιες Παρεμβάσεις
Ως συγγραφέας, ο Βαλαβάνης εστίασε κυρίως στην αρχαία ελληνική κεραμική, τη χωροταξία της αρχαίας Αθήνας και την αρχαία ελληνική τεχνολογία. Συμμετείχε σε επιστημονικά συνέδρια και έδωσε διαλέξεις σε πανεπιστήμια και μουσεία στην Ευρώπη, την Αμερική και την Άπω Ανατολή. Δημιούργησε πολλά βιβλία και οδηγούς αρχαιολογικών χώρων, πολλά από τα οποία έχουν μεταφραστεί σε ξένες γλώσσες, καθιστώντας την αρχαιολογία προσιτή σε ένα ευρύ κοινό.
Αντίκτυπος και Μνήμη
Με αφορμή την απώλειά του, η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Με βαθιά θλίψη πληροφορήθηκα την απώλεια του Πάνου Βαλαβάνη, ενός ξεχωριστού επιστήμονα. Η προσφορά του στην έρευνα και τη διδασκαλία ήταν ανεκτίμητη, έχοντας επηρεάσει πολλές γενιές φοιτητών». Τόνισε, επίσης, τη σημασία της αφήγησής του για την αρχαία τεχνολογία και προχώρησε σε συλλυπητήρια προς την οικογένεια και τους φίλους του, ενθυμούμενη μια πολύτιμη και δημιουργική φιλία.
Ο θάνατος του Πάνου Βαλαβάνη σηματοδοτεί την απώλεια μιας λαμπρής φυσιογνωμίας του ακαδημαϊκού και επιστημονικού χώρου, η κληρονομιά του οποίου θα συνεχίσει να επηρεάζει τη μελέτη της κλασικής αρχαιολογίας και τις επόμενες γενιές αρχαιολόγων και ενθουσιωδών της ιστορίας.