Η Μετάβαση του Βιβλίου στην Ψηφιακή Εποχή
Αναμφίβολα, το βιβλίο διανύει μια από τις πιο συναρπαστικές περιόδους στην ιστορία του, καθώς προσαρμόζεται στην ψηφιακή εποχή και επανακαθορίζει τη θέση του στην κοινωνία. Τα e-books και τα audiobooks αποτελούν δύο καινοτόμες μορφές βιβλίων που φέρνουν τόσο πλεονεκτήματα όσο και προκλήσεις. Παρά την αύξηση της ψηφιακής κατανάλωσης, το ευρύ αναγνωστικό κοινό φαίνεται να παραμένει προσηλωμένο στο παραδοσιακό έντυπο βιβλίο. Αυτό αποδεικνύει πως δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος αντικατάστασης των κλασικών βιβλίων. Η πραγματική αλλαγή που προέρχεται από την ψηφιακή εποχή δεν αφορά μόνο τη μορφή των βιβλίων, αλλά και τον κόσμο που τα περιβάλλει.
Η Επίδραση των Social Media στη Βιομηχανία Βιβλίου
Ο Δρ. Γκέρχαρντ Λάουερ, διακεκριμένος επιστήμονας στον τομέα της έρευνας δεδομένων στην ιστορία του βιβλίου και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Mainz, αναλύει τη ριζική μεταμόρφωση που προκαλούν τα social media και οι ψηφιακές εκτυπώσεις στον εκδοτικό τομέα. Όπως επισημαίνει, «η μεγάλη αλλαγή είναι πως άνθρωποι χωρίς επίσημη διαπίστευση εισέρχονται στην αγορά βιβλίου. Οι αυτοεκδόσεις, που παλαιότερα ήταν σπάνιες, τώρα αυξάνονται συνεχώς και σε ορισμένες αγορές κυριαρχούν.»
Αναφέρει μάλιστα παραδείγματα, όπως εκείνο της Άννα Τοντ, που καθιερώθηκε μέσω του Wattpad και η οποία έχει δει τα έργα της να μεταφράζονται σε πολλές γλώσσες. Επίσης, η ποιήτρια Ρούπι Καούρ, η οποία από άγνωστη έφηβη έγινε εκατομμυριούχος μέσω της ποίησής της στο Instagram. «Κανείς στο παρελθόν δεν μπορούσε να γίνει εκατομμυριούχος λόγω ποίησης. Αυτό είναι εφικτό μόνο σε ψηφιακό περιβάλλον». Η Καούρ εκμεταλλεύτηκε την ελευθερία στην πλατφόρμα, επισημαίνει ο κ. Λάουερ, παρέχοντας νέες δυνατότητες στην αγορά. Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ρωσίδα συγγραφέας Άρκ Χέιντις, που το ποίημά της πουλήθηκε ως NFT σε δημοπρασία για μισό εκατομμύριο ευρώ, καθιστώντας το το πιο ακριβοπληρωμένο ποίημα στην ιστορία.
Ποιότητα και Περιεχόμενο στη Νέα Εποχή
Ο Δρ. Λάουερ εκφράζει ανησυχίες σχετικά με την ποιότητα της σύγχρονης ποίησης και των ρομαντικών μυθιστορημάτων που διαδίδονται μέσω των social media. «Στην παραδοσιακή αγορά, οι εκδοτικοί οίκοι φιλτράρουν τα έργα. Τώρα, μπορείς εύκολα να τους παρακάμψεις μέσω των social media. Αυτό δεν έχει ξανασυμβεί στην αγορά.» Αν και θεωρεί θετικό το γεγονός της αυτόνομης προβολής, εκφράζει ανησυχία για την έλλειψη αξιολόγησης που προσδιορίζει την αγορά. «Σήμερα, σχεδόν οποιοσδήποτε μπορεί να ξεκινήσει κάτι, και η επιτυχία συχνά εξαρτάται από την ικανότητα του να εκμεταλλευτεί τα κατάλληλα εργαλεία. Είναι έξυπνοι, αλλά δεν είναι απαραίτητα καλλιτέχνες.»
Ο κ. Λάουερ προσδιορίζει ότι η σύγχρονη λογοτεχνία περιλαμβάνει κυρίως μεσαίου και χαμηλού επιπέδου περιεχόμενο, που όχι μόνο αντανακλά την ταυτότητα, αλλά προσφέρει και εργαλεία αυτογνωσίας. Όπως αναφέρει, αυτοί οι συγγραφείς παρέχουν βοήθεια στη ζωή των αναγνωστών, αποτελώντας παράδειγμα «Lebenshilfe», δηλαδή βοήθεια ζωής, βοηθώντας τους αναγνώστες να ανακαλύψουν και να οργανώσουν τη ζωή τους.
Το Lifestyle και η Μόδα σε Σχέση με τα Βιβλία
Η σύνδεση του lifestyle με τα βιβλία γίνεται όλο και πιο ισχυρή, όπως τονίζει ο κ. Λάουερ, αναφέροντας τον αντίκτυπο που έχουν οι λέσχες βιβλίου από διάσημες προσωπικότητες όπως η Ρις Γουίδερσπουν και η Ντούα Λίπα. Η αναγνωσιμότητα των βιβλίων έχει αυξηθεί κατακόρυφα, ενσωματώνοντας τα βιβλία ως στοιχείο της προσωπικής ταυτότητας και της δημόσιας εικόνας.
Η εποχή αυτή χαρακτηρίζεται από συναρπαστικές προοπτικές, καθώς οι εκδότες επενδύουν σε όμορφα και ποιοτικά βιβλία. Η διαπίστωση του κ. Λάουερ είναι ότι αν καταφέρουμε να προσελκύσουμε τους νέους αναγνώστες, αυτοί θα συνεχίσουν να διαβάζουν καθ’ όλη τη ζωή τους, οδηγώντας σε μία μεταβαλλόμενη αναγνωστική κουλτούρα.
Η Επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Αναγνωστική Εμπειρία
Η Τεχνητή Νοημοσύνη θεωρείται από τον καθηγητή Λάουερ ένα χρήσιμο εργαλείο για τους νέους συγγραφείς, προσφέροντας ιδέες και δυνατότητες πειραματισμού. Αυτά τα εργαλεία, κατά την άποψη του, εισάγουν μια νέα κανονικότητα στη διαδικασία της δημιουργίας.
Ο κ. Μιχάλης Καλαμαράς, ιδρυτής του eAnagnostis.gr, αναφέρει την αναγκαία συνύπαρξη έντυπου και ψηφιακού βιβλίου. «Βρισκόμαστε σε μια δυναμική περίοδο και δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε πού θα καταλήξει αυτή η κατάσταση», τονίζει και αναγνωρίζει τα πλεονεκτήματα των ψηφιακών βιβλίων, όπως η προσβασιμότητα και η ευκολία στην αναζήτηση. Επισημαίνει μάλιστα ότι το βιβλίο έχει θέση μέσα στην οθόνη και ότι η χρήση της τεχνολογίας είναι θετική όταν αξιοποιείται σωστά.