Η Εθνική Χωρική Στρατηγική για τον Θαλάσσιο Χώρο

Η έκδοση της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ) φέρνει μια ιστορικής σημασίας στρατηγική κίνηση για την Ελλάδα, καθώς αποτυπώνει σε χάρτες τις θαλάσσιες ζώνες και τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό (ΘΧΣ) της χώρας. Καθίσταται για πρώτη φορά θεσμικό κείμενο στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.), το οποίο αναγνωρίζει τις θαλάσσιες δραστηριότητες και καθορίζει τις χρήσεις και τα όρια του θαλάσσιου χώρου και της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Η ΕΧΣΘΧ παρέχει ένα πλήρες και ολοκληρωμένο πλαίσιο, το οποίο ευθυγραμμίζεται με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές και αποδίδει πλήρη επήρεια της ηπειρωτικής χώρας στα γύρω νησιά, συμπεριλαμβανομένων των νησίδων και βραχονησίδων. Ως πρώην Γενικός Διευθυντής Αμυντικής Πολιτικής του ΥΠΕΘΑ, έχω την ικανοποίηση να συμμετείχα ενεργά στη διαβούλευση για τη σύνταξη αυτής της στρατηγικής και να εκφράσω την εκτίμησή μου στους υπηρεσιακούς παράγοντες που συντέλεσαν στη σύστασή της.

Τα Οφέλη και η Γεωπολιτική Σημασία της ΕΧΣΘΧ

Η ΕΧΣΘΧ παρέχει την ευκαιρία για τον προσδιορισμό και τη μελλοντική ανάπτυξη των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στον θαλάσσιο χώρο, προσφέροντας ταυτόχρονα περιβαλλοντικά, οικονομικά και αναπτυξιακά οφέλη. Ανάμεσα σε αυτές τις ευκαιρίες, η στρατηγική έχει και μεγάλη γεωπολιτική αξία, καθώς η Ελλάδα καθορίζει με σαφήνεια τα όρια του θαλάσσιου χώρου της, ενώ για πρώτη φορά αναγνωρίζεται η ελληνική υφαλοκρηπίδα και αλληλεπικαλύπτεται με την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου.

H αποτύπωση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας που έρχεται με την ΕΧΣΘΧ, διασφαλίζει τη θεσμική ισχύ των ελληνικών θέσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υποστηρίζοντας τη νομιμότητα των δικαιωμάτων της Ελλάδας και προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις της Τουρκίας, καθώς προστατεύει τις ελληνικές θαλάσσιες περιοχές. Αυτό ενδυναμώνει την ατζέντα των ελληνοτουρκικών διαλόγων και επηρεάζει καθοριστικά τις σχετικές διαπραγματεύσεις.

Ο Χάρτης της Σεβίλλης και οι Πολιτικές Επιπτώσεις

Ειδικά, η επικύρωση των ελληνικών θέσεων από τον Χάρτη της Σεβίλλης είναι υψίστης σημασίας, καθώς κατοχυρώνει τους ορούς του θαλάσσιου δικαίου και ενδυναμώνει τις ελληνικές θέσεις για τα θαλάσσια σύνορα, γεγονός που προσφέρει διεθνή νομιμοποίηση στην Ελλάδα. Η Εχθρική αντίδραση της Τουρκίας που έχει αποτύχει να διαμορφώσει ένα επίσημο χάρτη θαλάσσιου σχεδιασμού εγείρει περαιτέρω ερωτήματα για την αξιοπιστία της στις διεθνείς σχέσεις.

Στρατηγική Αντίδραση της Ελλάδας

Η Ελλάδα, προβαίνοντας σε αυτή τη στρατηγική κίνηση, δείχνει τη βούλησή της να προστατεύσει τα εθνικά της συμφέροντα και να διατηρήσει την πολυδιάστατη στρατηγική της στην εξωτερική πολιτική. Η απάντηση της Κυβέρνησης μέσω της ΕΧΣΘΧ, αναβαθμίζει τη θέση της Ελλάδας στην περιοχή και δημιουργεί μία νέα βάση για τις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, που πλέον δεν θα βασίζονται σε αναφορούμενες θέσεις της Τουρκίας αλλά στη σαφή πρόταση της ελληνικής στρατηγικής.

Ο προσανατολισμός της ελληνικής κυβέρνησης να συνεχίσει τις θαλάσσιες έρευνες και τις στρατηγικές της κινήσεις στον τομέα της ενέργειας εν μέσω των τουρκικών απειλών, ενισχύει την απόφαση να διεκδικήσει τα δικαιώματά της με τρόπο που αποτρέπει τυχόν περιορισμούς από γειτονικές χώρες. Στο ίδιο πλαίσιο, θα εξασφαλίσει υποστήριξη για ενεργειακά σχέδια και στρατιωτικές δραστηριότητες, γεγονός που ενδυναμώνει τη σταθερότητα στην περιοχή.