Κατάσταση στον Οικισμό Αγία Σοφία στη Θεσσαλονίκη

«Βάρκα θέλουμε εδώ» δηλώνει ο πρόεδρος του οικισμού Αγία Σοφία, συγκεκριμένα στον δήμο Δέλτα Θεσσαλονίκης, καθώς παρακολουθεί ένα φορτηγό να προσπαθεί να διασχίσει τον αυτοσχέδιο δρόμο και να βυθίζεται στα νερά. Η εικόνα στον οικισμό – με λάσπες, σκουπίδια, χυμένα λύματα και πλημμυρισμένες παράγκες – αποκαλύπτει μια κατάσταση έντονης φτώχειας και οργής. Περισσότεροι από 3.500 άνθρωποι ζουν εδώ, μόλις 10 χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, σε 149 στρέμματα πρώην Στρατοπέδου Γκόνου, οι οποίοι αναγκάζονται να χρησιμοποιούν αντλίες για το νερό και δεν μπορούν να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο λόγω των απαράδεκτων συνθηκών.

Η Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας προτείνει λύσεις βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης των Ρομά και συνεργάζεται με το Υπουργείο Εσωτερικών για τη χρηματοδότηση έργων αναβάθμισης υποδομών στον οικισμό. Αρχικά, η πρόταση περιλαμβάνει περίπου 15 εκατομμύρια ευρώ, ενώ αρχές του τρέχοντος έτους δόθηκαν επιπλέον 18 εκατομμύρια ευρώ για να καλυφθούν οι ανάγκες που προέκυψαν από τις αιτήσεις των δήμων.

Ο δήμος Δέλτα έχει ήδη καταθέσει αίτημα για τη βελτίωση των συνθηκών στον οικισμό Αγία Σοφία, και έχει λάβει έγκριση χρηματοδότησης από το Υπουργείο Εσωτερικών. Το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων επισκέφθηκε τον οικισμό για αυτοψία και συνομίλησε με κατοίκους, διαπιστώνοντας ότι τα προβλήματα είναι σχεδόν τα ίδια με αυτά που καταγράφηκαν και κατά προηγούμενη έρευνα πριν από έξι χρόνια.

Η Ιστορία του Οικισμού

Ο αυτοδιαχειριζόμενος οικισμός Αγία Σοφία, ο οποίος ιδρύθηκε το 2000, φιλοξενεί σημαντικό αριθμό σκηνιτών Ρομά που είχαν προηγουμένως εγκατασταθεί σε περιοχές του Γαλλικού ποταμού και άλλες περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας. Παρά τη διαφημιστική καμπάνια που τον παρουσίασε ως πρότυπο διαχείρισης, ο οικισμός εγκαταλείφθηκε τα τελευταία χρόνια, με ελάχιστες παρεμβάσεις που έγιναν για τη βελτίωση συνθηκών διαβίωσης. Οι κοινόχρηστοι χώροι που προορίζονταν για παιδικές χαρές έχουν καταληφθεί, το κτίριο πολλαπλών χρήσεων καταρρέει, και οι παράγκες αποτελούν σήμερα τη συντριπτική πλειοψηφία των σπιτιών στον οικισμό.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του οικισμού, Σάββα Καβατζίδη, υπάρχουν τουλάχιστον 200 εκκλησάκια αφιερωμένα σε Αγίους και Αγίες της Ορθοδοξίας, επικίνδυνα όμως για τη ζωή των κατοίκων είναι το γεγονός ότι το πόσιμο νερό είναι σπάνιο, με τις ανάγκες τους να καλύπτονται από πιεστικά μηχανήματα.

Προβλήματα και Αναγκαία Μέτρα

Η κατάσταση σε αυτόν τον οικισμό αναδεικνύει την ανάγκη για άμεσες λύσεις. Οι κάτοικοι αντιμετωπίζουν μηχανικές βλάβες στα αυτοκίνητά τους από τους κακοτράχαλους δρόμους και επαναφέρουν τα σκουπίδια τους σε περιβάλλοντα χώρο σε καθημερινή βάση, δεδομένου ότι οι υπηρεσίες καθαριότητας του δήμου είναι περιορισμένες. Ο πρόεδρος του οικισμού επισημαίνει ότι είναι επιτακτική η ανάγκη για κατασκευή αποχετευτικού δικτύου και βελτίωση του οδικού δικτύου.

Όσον αφορά την κατάσταση της αποχέτευσης, η δήμαρχος Δέλτα, Γερακίνα Μπισμπινά, δήλωσε ότι η δήμoς έχει ζητήσει κονδύλι 5 εκατομμυρίων ευρώ για έργα αναβάθμισης στο οικισμό, ενώ ήδη έχουν εγκριθεί 1,7 εκατομμύρια ευρώ για το δίκτυο αποχέτευσης. Υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας με την αστυνομία για την αποδοτικότερη αποκομιδή απορριμμάτων, καθώς υπάρχουν προβλήματα με τους κατοίκους που πετούν παράνομα απορρίμματα.

Κατάσταση των Εκπαιδευτικών Υποδομών

Στον οικισμό, το μόνο δημόσιο σχολείο είναι το νηπιαγωγείο, το οποίο ωστόσο στεγάζεται σε ακατάλληλους χώρους. Η προϊσταμένη, Ροδή Καβούνη, αναφέρει ότι οι συνθήκες δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για τη φιλοξενία των παιδιών, με χαμηλά παράθυρα και σάπια πατώματα. Έχουν γίνει αιτήματα από το 2009 για την κατασκευή περιφράξεως, αλλά ακόμα δεν έχει κανείς αναλάβει την υλοποίησή τους.

Ο γενικός γραμματέας του οικισμού, Αντώνης Τάσιος, είναι αισιόδοξος σχετικά με την αποτροπή της σχολικής διαρροής, ευχαριστώντας την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για τη μεταφορά μαθητών στα σχολεία. Ωστόσο, οι γονείς πρέπει ακόμη να καταβάλλουν προσπάθειες να μεταφέρουν τα παιδιά τους με αυτοκίνητα για να αποφύγουν να λερώνονται με τις λάσπες στις δρόμους.

Πολιτικές και Παρεμβάσεις για την Ανακούφιση

Η Εθνική Στρατηγική για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά 2021-2030 (ΕΣΚΕ Ρομά) περιλαμβάνει προτάσεις για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των Ρομά και αναγνωρίζει την ανάγκη για ειδικές πολιτικές και παρεμβάσεις στους οικισμούς. Ο Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, Πρόδρομος Πύρρος, τονίζει ότι προγραμματίζονται συγκεκριμένα έργα για τη στήριξη και την ανακούφιση αυτών των ομάδων, με τη συνεργασία των δήμων που έχουν υψηλή συγκέντρωση Ρομά.

Η Γενική Γραμματεία συνεχίζει να ενημερώνει τους δήμους για τις δυνατότητες που υπάρχουν προς βελτίωση και χρηματοδότηση, με στόχο τη σχεδίαση Συνοδευτικών Τοπικών Σχεδίων Δράσης για την κοινωνική ένταξη των Ρομά. Η υλοποίηση αυτών των μέτρων είναι σε πλήρη εξέλιξη και περιλαμβάνει εργασία για την καταγραφή πληθυσμού και κοινωνικο-οικονομικών δεδομένων.