Η Παράδοση των Κόκκινων Αβγών στο Πάσχα

Η Μεγάλη Πέμπτη και το Έθιμο του Βαψίματος

Σήμερα, Μεγάλη Πέμπτη (17.04), σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας, το βάψιμο των αβγών είναι το πιο δημοφιλές έθιμο της ημέρας. Η συγκεκριμένη μέρα είναι γνωστή και ως «Κόκκινη Πέμπτη» λόγω του έντονου κόκκινου χρώματος που προσλαμβάνουν τα αβγά.

Αυτό το έθιμο έχει βαθιές ρίζες στην παράδοση και την πίστη. Το αυγό είναι ένα ισχυρό σύμβολο γονιμότητας και της αρχής μιας νέας ζωής. Επίσης, συνδέεται με την αναστάσιμη παρουσία του Χριστού, καθώς το κλειστό τσόφλι του αυγού παραπέμπει στον τάφο του Ιησού, ο οποίος ανοίγει για να αποκαλύψει την Ανάσταση.

Η διαδικασία του βαψίματος των αβγών δεν είναι τυχαία. Υπάρχει συγκεκριμένη εθιμοτυπία που περιλαμβάνει τον αριθμό των αβγών που θα βαφτούν, τα υλικά βαφής και το κατάλληλο δοχείο για την αποθήκευσή τους. Η δημιουργία των κόκκινων αβγών έχει πολλές εκδοχές, αλλά μία από τις πιο γνωστές αφορά τη Μαρία Μαγδαληνή, η οποία μετά την Ανάσταση του Χριστού επισκέφτηκε τον αυτοκράτορα της Ρώμης και τον χαιρέτησε με τη φράση «Χριστός Ανέστη». Στη συνέχεια, ο αυτοκράτορας, δείχνοντας ένα αβγό, είπε: «όπως αυτό το αβγό είναι κόκκινο, έτσι και Αυτός ανέστη». Από εκείνη τη στιγμή, το αβγό αποκτά την κόκκινη απόχρωση του αίματος του Χριστού.

Μια άλλη εκδοχή της παράδοσης αναφέρεται στη Μαρία που, κρατώντας ένα καλάθι με αυγά, ικέτευε τους φρουρούς του Ιησού να μην τον βασανίσουν και, καθώς τα δάκρυά της έπεσαν πάνω τους, τα αυγά βάφτηκαν κόκκινα. Το πρώτο αβγό που βαφτεί φέρει ιδιαίτερες και θεραπευτικές ιδιότητες, ενώ πολλά από τα αβγά στέλνονται και στην εκκλησία για ευλογηθούν.

Το Συμβολισμό του Τσουγκρίσματος

Το αυγό, ως σύμβολο της αναγέννησης της ζωής, αποκτά ξεχωριστή σημασία την Κυριακή του Πάσχα. Τη μέρα αυτή, οι πιστοί «τσουγκρίζουν» τα κόκκινα αβγά αναζητώντας τον πιο δυνατό υγιή σπόρο. Στη διαδικασία αυτή, η φράση «Χριστός Ανέστη» συνοδεύεται από την απάντηση «Αληθώς ο Κύριος». Αυτή η δραστηριότητα, που από πολλούς θεωρείται παιχνίδι, προέρχεται πιθανώς από τη Βόρεια Αγγλία, αν και κάποιοι ισχυρίζονται ότι οι ρίζες της είναι βυζαντινές.

Η αυγή που σπάει το κέλυφος του αυγού για να βγει στο φως της ζωής παραλληλίζεται με την αναστάσιμη νίκη του Χριστού, που απελευθερώνει την ανθρώπινη ζωή από το θάνατο.

Η Παράδοση της Βαφής τη Μεγάλη Πέμπτη

Η παράδοση αναφέρει ότι τα αβγά πρέπει να βαφτούν τη Μεγάλη Πέμπτη για να τιμηθούν οι θυσίες του Χριστού. Στο παρελθόν, η βάση για το χρώμα των αβγών ήταν πάντοτε το κόκκινο, συμβολίζοντας το αίμα Του, και για αυτό η ημέρα αυτή αναφέρεται και ως «Κοκκινοπέφτη». Σε αρκετές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, μετά το βάψιμο των αυγών, οι άνθρωποι κρέμαγαν κόκκινα πανιά στα παράθυρα προκειμένου να ξορκίσουν το κακό μάτι.

Στην Κέρκυρα, για παράδειγμα, βάφουν 12 αβγά, ένα για κάθε Ευαγγέλιο ή τόσα όσο και τα μέλη της οικογένειας. Το ιδιαίτερο στην Κέρκυρα είναι ότι τα αβγά βάφονται με φυσικές βαφές από παντζάρια ή φλούδια κρεμμυδιών, διατηρώντας μια παράδοση που συνεχίζεται για αιώνες.