Αύξηση Παγκόσμιων Στρατιωτικών Δαπανών το 2024
Οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες έφθασαν το 2024 στην πιο μεγάλη αύξηση τους από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, φθάνοντας συνολικά τα 2,7 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αυτή η αύξηση αιτιολογείται από τους συνεχιζόμενους πολέμους και τις σύγκρουσεις που πλήττουν πολλές περιοχές του πλανήτη. Η αναφορά του SIPRI, που δόθηκε στη δημοσιότητα στην αρχή της εβδομάδας, περιγράφει λεπτομερώς αυτή την κατάσταση, καθώς οι χώρες αναγκάζονται να αυξήσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες.
Η στρατιωτική αυτή αύξηση καταγράφηκε με ιδιαίτερη ένταση στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, όπως υποδεικνύει το Διεθνές Ινστιτούτο Μελετών για την Ειρήνη, το οποίο έχει έδρα τη Στοκχόλμη. Το 2024, οι στρατιωτικές δαπάνες σημείωσαν αύξηση 9,4% σε πραγματικές τιμές σε σύγκριση με το 2023, σημειώνοντας τη δέκατη συνεχόμενη χρονιά αύξησης.
Ο Σιάο Λιανγκ, ερευνητής στο πρόγραμμα “Στρατιωτικές Δαπάνες και Παραγωγή Όπλων” του SIPRI, δήλωσε: “Αυτό μαρτυρά αληθινά τις μεγάλες γεωπολιτικές εντάσεις. Δεν έχει προηγούμενο. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.” Περισσότερες από 100 χώρες αύξησαν τους στρατιωτικούς προϋπολογισμούς τους κατά την προηγούμενη χρονιά σύμφωνα με την έκθεση, και αυτή η κατάσταση θα έχει βαθύ κοινωνικοοικονομικό και πολιτικό αντίκτυπο.
Επιπτώσεις και Στρατηγικές Αλλαγές
Η ανάγκη αύξησης των στρατιωτικών δαπανών οδηγεί πολλές κυβερνήσεις σε σκληρές δημοσιονομικές επιλογές. Αυτό περιλαμβάνει τη μείωση άλλων δαπανών, όπως οι διεθνείς βοήθειες, προκειμένου να ενισχυθούν οι στρατιωτικοί προϋπολογισμοί. Μάλιστα, πολλές χώρες μπορεί να χρειαστεί να προβλέψουν αυξήσεις φόρων ή ακόμη και την υπερχρέωσή τους για την κάλυψη αυτών των εξόδων.
Στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 17%, φτάνοντας τα 693 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Ρωσία, με 149 δισεκατομμύρια δολάρια προϋπολογισμό, αύξησε τις στρατιωτικές της δαπάνες κατά 38% συγκριτικά με τον προηγούμενο χρόνο, ενώ η Ουκρανία κατέγραψε αύξηση 2,9%, φθάνοντας τα 64,7 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η Προσπάθεια Ανοικοδόμησης και Ενίσχυσης
Η Γερμανία παρουσίασε σημαντική αύξηση 28% στις στρατιωτικές δαπάνες της, φθάνοντας τα 88,5 δισεκατομμύρια δολάρια, και πλέον κατέχει την πρωτοκαθεδρία στην κεντρική και δυτική Ευρώπη όσον αφορά την άμυνα. Από την άλλη, οι ΗΠΑ παραμένουν στην κορυφή της παγκόσμιας λίστας με 997 δισεκατομμύρια δολάρια αυξημένα κατά 5,7%, αντιπροσωπεύοντας το 37% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών.
Απειλές όπως η πιθανή αμερικανική απομάκρυνση από την υπεράσπιση της Ευρώπης έχουν ενθαρρύνει τις χώρες μέλη του NATO να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες. Το 2024, 18 από τις 32 χώρες του NATO πληρού ν τον στόχο του 2% του ΑΕΠ για τις αμυντικές δαπάνες, γεγονός που αποτελεί νέο ρεκόρ από την ίδρυση της συμμαχίας.
Στην Μέση Ανατολή, οι στρατιωτικές δαπάνες του Ισραήλ αυξήθηκαν κατά 65%, φθάνοντας τα 46,5 δισεκατομμύρια δολάρια, τη μεγαλύτερη αύξηση που έχουν καταγράψει από το 1967. Σε αντίθεση, οι δαπάνες του Ιράν μειώθηκαν κατά 10%, φθάνοντας τα 7,9 δισεκατομμύρια δολάρια, λόγω των κυρώσεων που περιορίζουν την ικανότητά του να επενδύει σε στρατιωτικούς τομείς.
Η Κίνα συνεχίζει να επενδύει στην εκσυγχρόνιση των ενόπλων δυνάμεών της, με στρατιωτικό προϋπολογισμό 314 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σημειώνοντας αύξηση 7% το 2024. Αυτός ο προϋπολογισμός είναι πλέον υπερδιπλάσιος από τις στρατιωτικές δαπάνες που καταγράφονται σε πολλές χώρες της Ασίας και της Ωκεανίας.