Νέες Ρυθμίσεις για τις Αυτοδιοικητικές Εκλογές

Σημαντικές αλλαγές επέρχονται στις διαδικασίες των αυτοδιοικητικών εκλογών σύμφωνα με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών για τη νέα μέθοδο εκλογής δημάρχων και περιφερειαρχών. Με τις προτάσεις του Υπουργού, Θοδωρή Λιβάνιου, καταργείται ο δεύτερος γύρος των εκλογών, με την εκλογή των δημάρχων και περιφερειαρχών να διενεργείται απευθείας από τον πρώτο γύρο. Αυτή η αλλαγή στοχεύει στην αύξηση της συμμετοχής και της διαφάνειας στις εκλογές.

Σύστημα Εκλογής και Προϋποθέσεις

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του νέου εκλογικού συστήματος είναι ότι το όριο εκλογής θα οριστεί στο 42%, γεγονός που θα επιτρέπει την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκλογής από τον πρώτο γύρο. Οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν το ψηφοδέλτιο της προτίμησής τους και να σταυρώσουν τους υποψηφίους δημοτικούς ή περιφερειακούς συμβούλους του εκλογικού τους συνδυασμού.

Μια καινοτομία που εισάγεται είναι η δυνατότητα στους ψηφοφόρους να επιλέξουν έναν εναλλακτικό συνδυασμό, εφόσον το επιθυμούν. Αυτή η επιλογή ουσιαστικά θα διασφαλίσει την εκπροσώπηση, ακόμα και σε περιπτώσεις όπου κανένας συνδυασμός δεν καταφέρει να φτάσει το απαιτούμενο ποσοστό εκλογής.

Διαδικασία Εκλογής

Για να κατανοήσουμε καλύτερα τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί, ας δώσουμε ένα παράδειγμα: αν σε έναν δήμο συμμετέχουν τέσσερις συνδυασμοί και τα ποσοστά τους είναι 38%, 29%, 20% και 13%, αντίστοιχα, τότε οι δύο πρώτοι συνδυασμοί θα προκριθούν για τη δεύτερη φάση. Σε αυτή τη φάση, τα ποσοστά των αποκλεισμένων συνδυασμών θα προστίθενται στα ποσοστά των δύο πρώτων, με αποτέλεσμα να εκλέγεται άμεσα ο νικητής.

Αιτίες και Οφέλη από τις Αλλαγές

Η ανάγκη για τις παραπάνω αλλαγές προκύπτει από την τεράστια αποχή που παρατηρήθηκε στις τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές, ιδιαίτερα στον δεύτερο γύρο. Στον πρώτο γύρο η συμμετοχή ήταν 52,5%, ενώ στον δεύτερο περιορίστηκε στο 40,7%. Στις περιφερειακές εκλογές, το ποσοστό συμμετοχής στον δεύτερο γύρο ήταν μόλις 35,2%. Οι διαφοροποιήσεις στην αποχή καταγράφηκαν επίσης ανάλογα με το αν συμμετείχαν μόνο δήμοι, μόνο περιφέρειες ή και οι δύο όροι τοπικής αυτοδιοίκησης.

Επιπλέον, οι αλλαγές που επιφέρουν οικονομικό όφελος, καθώς η διοργάνωση ενός επιπλέον εκλογικού γύρου συνεπάγεται και έξοδα. Η κατάργηση του δεύτερου γύρου θα συμβάλει στην εξοικονόμηση πόρων, κάτι που έχει μεγάλη σημασία για την τοπική αυτοδιοίκηση.

Προτάσεις για Βελτίωση της Διαδικασίας

Στο πλαίσιο των προτεινόμενων αλλαγών, εξετάζεται επίσης η δυνατότητα οι πολίτες να δηλώνουν τον αριθμό των σταυρών τους στα ψηφοδέλτια των αυτοδιοικητικών και των εθνικών εκλογών. Αυτός ο μηχανισμός, ο οποίος μοιάζει με την επιστολική ψήφο, θα βοηθήσει στην περιοριστική των «λαθροχειριών» που έχουν διαπιστωθεί στο παρελθόν και έχουν προκαλέσει αμφιβολίες ως προς την αξιοπιστία των εκλογών.

Η εφαρμογή αυτών των αλλαγών αναμένεται να μεταμορφώσει τον τρόπο διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών, ενισχύοντας έτσι τη δημοκρατική διαδικασία και την εκπροσώπηση των πολιτών.

*Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 27.04.2025