Προτάσεις Δικαστών για τη Συνταγματική Αναθεώρηση
Τρεις συγκεκριμένες προτάσεις ενόψει της συνταγματικής αναθεώρησης που αφορούν τα κεφάλαια του Συντάγματος σχετικά με τη Δικαιοσύνη υπέβαλαν οι εκπρόσωποι των δικαστών στα πολιτικά κόμματα κατά τη διάρκεια μιας ιστορικής συνάντησης. Η συνάντηση αυτή έλαβε χώρα στα γραφεία της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, στα δικαστήρια της πρώην Σχολής Ευελπίδων, με σκοπό να συζητηθούν οι προτάσεις και να βρεθεί κοινή κατεύθυνση σε κρίσιμα θέματα του δικαστικού συστήματος.
Η πρωτοβουλία ανήκει στην Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕνΔΕ) και εκπροσωπήθηκε από τον πρόεδρό της Χρήστο Σεβαστίδη, τον αντιπρόεδρο Χαρίτωνα Σεβαστίδη και τον γενικό γραμματέα Παντελή Μποροδήμο. Από την πλευρά της κυβέρνησης, συμμετείχε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Ι. Μπούγας. Όλα τα πολιτικά κόμματα, εκτός από τους Σπαρτιάτες που δεν προσκλήθηκαν, ανταποκρίθηκαν θετικά στην πρόσκληση, με χαρακτηριστική τη συμμετοχή της προεδρού της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωής Κωνσταντοπούλου.
Οι Τρεις Προτάσεις για τη Δικαιοσύνη
Οι δικαστές υπέβαλαν τρεις σημαντικές προτάσεις για την αναθεώρηση των άρθρων του Συντάγματος που σχετίζονται με τη Δικαιοσύνη:
1) Αλλαγή στη διαδικασία επιλογής ηγεσίας: προτείνεται μια διαδικασία που θα επιτρέπει την ουσιαστική συμμετοχή του Δικαστικού Σώματος σε ένα αρχικό στάδιο, με την τελική επιλογή να ανήκει στη Βουλή μεταξύ των επιλεγέντων υποψηφίων. Η δυνατότητα διαβούλευσης μεταξύ των δικαστών κρίνεται απαραίτητη, καθώς σύμφωνα με την πρόταση, οι δικαστές θα έχουν εκδοθεί γνωμοδοτική γνώμη στην επιλογή των επικρατέστερων υποψηφίων, μεταφέροντας τα ονόματα στον Υπουργό Δικαιοσύνης και εν συνεχεία ακολουθεί η διαδικασία από τη Βουλή και το Υπουργικό Συμβούλιο. Οι δικαστές εκφράζουν την ανησυχία τους ότι η υπάρχουσα πρόταση δεν είναι δεσμευτική και προτείνουν την αποκοπή του υπουργικού συμβουλίου από την τελική επιλογή, ώστε αυτή να γίνει αποκλειστικά από τη Βουλή.
2) Εκδημοκρατισμός του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου: προτείνεται η αναδιαμόρφωση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου σύμφωνα με τα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών κρατών, ώστε να ενισχυθεί η εσωτερική δικαστική ανεξαρτησία και τα Ανώτατα Δικαστήρια να περιοριστούν αποκλειστικά στην εκπλήρωση του δικαιοδοτικού τους έργου.
3) Απαγόρευση ανάληψης δημόσιων θέσεων: προτείνεται περιορισμός για αφυπηρετούντες δικαστικούς λειτουργούς από την ανάληψη δημοσίων θέσεων για διάστημα τριών ετών μετά την αφυπηρέτησή τους. Αυτό το αίτημα έχει ήδη κατατεθεί δημόσια, όπως για παράδειγμα από το ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να θεσπιστεί τέτοιο πλαίσιο.
Σημειώνεται ότι δεν εκφράστηκαν ενστάσεις από τα πολιτικά κόμματα για τις προτάσεις αυτές, αν και προβλέπεται ότι θα υπάρξει περαιτέρω επεξεργασία τους στο μέλλον.
Η Ανακοίνωση της ΕνΔΕ
Η πλήρης ανακοίνωση της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων αναφέρει:
“Συνάντηση της Ένωσης με τα πολιτικά κόμματα. Αποκατάσταση της αξιοπιστίας της Δικαιοσύνης”
Η Ένωση υποδέχτηκε τους εκπροσώπους των πολιτικών κομμάτων της χώρας, με στόχο την θέσπιση ενός θεσμικού διαλόγου ενόψει της συνταγματικής αναθεώρησης. Στο επίκεντρο βρίσκεται η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους δικαστές και η ενίσχυση της αξιοπιστίας του θεσμού. Οι προτάσεις περιλαμβάνουν συγκεκριμένες αλλαγές στα άρθρα 89 και 90 του Συντάγματος καθώς και τις τρεις κύριες προτάσεις που αναλύθηκαν παραπάνω.
Η Ένωση τόνισε τη σημασία της επεξεργασίας των προτάσεων και παρατηρήσεων που κατατέθηκαν από τα πολιτικά κόμματα, με στόχο την κατάληξη σε τελικές αποφάσεις μέσω εσωτερικού διαλόγου και ψηφοφορίας.
Ανεξάρτητα από τις διαφοροποιήσεις στις απόψεις που παρουσιάστηκαν, το αποτέλεσμα της συνάντησης θεωρείται θετικό και αποτελεί ένα πρώτο βήμα μετά από χρόνια στασιμότητας. Υπάρχει ανάγκη για διεύρυνση του διαλόγου, προσκαλώντας επιστημονικούς φορείς και αξιοποιώντας διεθνείς εμπειρίες, ώστε να είμαστε έτοιμοι για την έναρξη της συνταγματικής αναθεώρησης.