Δραματικές Ελλείψεις στην Εστίαση

Ο κλάδος της εστίασης και του επισιτισμού στην Ελλάδα βρίσκεται σε σοβαρό αδιέξοδο, καθώς οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες της Γενικής Γραμματείας Μεταναστευτικής Πολιτικής αποκλείουν τη δυνατότητα πρόσληψης εργαζομένων από τρίτες χώρες μέσω της διαδικασίας μετάκλησης. Αυτό το μέτρο έχει ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες για τις εποχικές επιχειρήσεις, κυρίως αυτές που δραστηριοποιούνται σε τουριστικές περιοχές, όπου η ανάγκη για έμψυχο δυναμικό είναι επιτακτική.

Η κατάσταση αυτή προκύπτει από το γεγονός ότι οι περισσότερες κατηγορίες δραστηριοτήτων του επισιτισμού δεν συμπεριλήφθηκαν στη νέα Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ), που εκδόθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2024. Αυτή η απόφαση καθορίζει τις ειδικότητες και τους τομείς στους οποίους επιτρέπεται η μετάκληση υπηκόων τρίτων χωρών για την παροχή εργασίας κατά τη διάρκεια του 2025.

Η ΠΥΣ προσδιορίζει τους τομείς της γεωργίας, δασοκομίας, κτηνοτροφίας, αλιείας και του τουρισμού, με τις σχετικές επιχειρήσεις να περιλαμβάνουν:

1. Τουριστικά καταλύματα
2. Εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής
3. Τουριστικά γραφεία
4. Γραφεία ενοικίασης αυτοκινήτων
5. Επιχειρήσεις εκμίσθωσης μοτοσικλετών, τρίτροχων και τετράτροχων άνω των 50 κ.εκ.
6. Τουριστικές επιχειρήσεις οδικών μεταφορών (Τ.Ε.Ο.Μ.)
7. Ναυλομεσιτικά γραφεία
8. Επιβατηγά οχήματα δημόσιας χρήσης χωρίς μετρητή (λιμουζίνες).

Ωστόσο, ο τομέας της εστίασης, με εξαίρεση τις επιχειρήσεις των τουριστικών καταλυμάτων, παραμένει εκτός αυτού του καταλόγου, αποκλείοντας έτσι εκατοντάδες καταστήματα από την έγκαιρη και νόμιμη πρόσληψη εποχικού προσωπικού από τρίτες χώρες.

Εντεινόμενη Κρίση στην Εστίαση

Η απόφαση αυτή έρχεται σε μία χρονική στιγμή που οι ελλείψεις προσωπικού στον τομέα είναι ήδη αυξημένες, καθώς η φετινή τουριστική περίοδος αρχίζει με 10% λιγότερες προσλήψεις σε σύγκριση με πέρυσι. Στελέχη του κλάδου προειδοποιούν ότι τα κενά στα πόστα θα είναι περισσότερα από κάθε άλλη χρονιά, εκτιμώντας ότι γύρω στις 80.000 θέσεις εργασίας στον τομέα της εστίασης θα παραμείνουν κενές σε εθνικό επίπεδο.

Ο Βασίλης Τρέλλης, πρόεδρος των καταστημάτων εστίασης Κασσάνδρας, ανησυχεί ότι «η προσβασιμότητα σε εργαζομένους είναι τεράστια πρόκληση, ιδιαίτερα στην κουζίνα». Παρόμοια ανησυχία εκφράζει και η Νίκη Κωνσταντίνου, πρόεδρος της ΠΑΣΚΕΔΙ, που υπογραμμίζει ένα επιπλέον πρόβλημα: την ανάγκη εκμίσθωσης αιγιαλού, η οποία δεν έχει πραγματοποιηθεί, αφήνοντας τους επιχειρηματίες σε αβεβαιότητα σχετικά με την έκταση των δραστηριοτήτων τους.

Η διαχείριση του προσωπικού, οι σχέσεις εργοδότη-εργαζομένου και η διάρκεια της εποχικής απασχόλησης είναι καθοριστικοί παράγοντες που επηρεάζουν την εύρεση προσωπικού, και η τρέχουσα κατάσταση δεν ευνοεί αυτές τις συνθήκες.

Δυσκολίες και Ανεπίλυτα Ζητήματα

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, κάθε εργοδότης μπορεί να υποβάλλει αίτηση για τη μετάκληση υπηκόου τρίτης χώρας, εφόσον η θέση περιλαμβάνεται στην ετήσια απόφαση καθορισμού αναγκών εργασίας. Ωστόσο, φέτος, η διαδικασία έγινε αναληθώς κεντρικά για όλη τη χώρα.

Οι καθυστερήσεις είναι κρίσιμες, καθώς απαιτούν τουλάχιστον 20 ημέρες για τη διαδικασία στο Προξενείο. Με πολλές επιχειρήσεις να μην έχουν κατανοήσει τη νέα πραγματικότητα, είναι πιθανό να βρεθούν προ εκπλήξεως καθώς πλησιάζει η τουριστική σεζόν. Το γεγονός ότι ο τομέας του επισιτισμού αναζητά εργαζομένους για τέσσερις μήνες, ενώ οι χώρες αποστολής απαιτούν διαμονή έξι μηνών, δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση.

Ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Χαλκιδικής, Γρηγόρης Τάσιος, σημειώνει ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις χρειάζονται εποχικούς εργαζομένους για τέσσερις μήνες, ωστόσο οι απαιτήσεις της πρόσκλησης μετάκλησης απαιτούν τουλάχιστον έξι μήνες ισχύος.

Ανησυχία και Προβληματισμός για το Μέλλον

Καθώς οι επιχειρηματίες της εστίασης ξεκινούν τη διαδικασία ανεύρεσης προσωπικού, πολλοί αγνοούν τις αλλαγές στην νομοθεσία και θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα λίγο πριν την έναρξη της σεζόν. Αρκετοί στη Χαλκιδική έχουν ήδη συνειδητοποιήσει την κατάσταση και προσπαθούν να βρουν εναλλακτικές λύσεις, οι οποίες συχνά συνοδεύονται από υψηλότερο κόστος και επιπλέον οικονομικό βάρος.

Παράλληλα, υπάρχει η ανησυχία ότι οι ενδεχόμενες ελλείψεις προσωπικού ενδέχεται να οδηγήσουν σε φαινόμενα αδήλωτης εργασίας, κάτι που θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στον κλάδο αλλά και στην εικόνα της χώρας σε διεθνές επίπεδο, ακριβώς τη στιγμή που αναμένονται αυξημένες τουριστικές ροές.

Δημοσιεύθηκε στη «ΜτΚ» στις 19-20.04.2025