28 Μάϊου 1979: Μία Ιστορική Στιγμή στην Ευρωπαϊκή Πορεία της Ελλάδας
Η 28η Μαΐου 1979 αποτελεί μία από τις πιο ιστορικές ημερομηνίες για την Ελλάδα, καθώς εκείνη την ημέρα υπεγράφη η συμφωνία ένταξης της χώρας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Αυτή η εξέλιξη ήταν το αποτέλεσμα των προσπαθειών του τότε Πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος με αποφασιστικότητα και στρατηγική ικανότητα εργάστηκε για να διασφαλίσει την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρώπη. Παρά τις ελάχιστες αναφορές σχετικά με αυτό το γεγονός στο Διαδίκτυο, οι περισσότερες προήλθαν από υποστηρικτές της ανανεωτικής Αριστεράς, οι οποίοι ήταν υπέρ της ένταξης και της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας.
Η υπογραφή της συμφωνίας ήταν αποτέλεσμα όχι μόνο των τεχνικών διαπραγματεύσεων, αλλά και της πολιτικής βούλησης που ανέπτυξε ο Καραμανλής. Με τη στήριξη του Γάλλου Προέδρου Ζισκάρ ντ Έστέν, κατάφερε να αντιμετωπίσει τις αντιρρήσεις που προήλθαν κυρίως από τη Δυτική Γερμανία. Εκείνη την εποχή, η Ελλάδα δεν πληρούσε τα οικονομικά κριτήρια για να ενταχθεί στην ΕΟΚ, τα οποία, ωστόσο, ήταν χαλαρά. Οι πολιτικοί λόγοι που επικρατούσαν ήταν η ανάγκη σταθεροποίησης της δημοκρατίας στο ελληνικό κράτος, και αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην τελική απόφαση.
Απέναντι στο έργο του Καραμανλή, ο Ανδρέας Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ αντιμετώπισαν την πρόκληση χθες με διαφορετική οπτική. Καθώς το ΠΑΣΟΚ βρισκόταν σε μια φάση ανασύνθεσης και ενδυνάμωσης με ριζοσπαστικά αιτήματα, το ΚΚΕ, που ακολουθούσε πιστά τις οδηγίες της Μόσχας, ζητούσε την απομάκρυνση της Ελλάδας από το δυτικό στρατόπεδο. Τα συνθήματα όπως «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» κέρδισαν έδαφος και αποκτήσαν αποδοχή από σημαντική μερίδα του πληθυσμού. Η δημοκρατία και η ευρωπαϊκή προοπτική της Ελλάδας τέθηκαν σε κίνδυνο, εντείνοντας την ανάγκη για σταθερές πολιτικές συγκλίσεις.
Η χρονική συγκυρία ήταν κρίσιμη, καθώς οι προθέσεις του Παπανδρέου δεν ήταν απολύτως γνωστές. Μέσα σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο, διατυπώθηκε η πρόταση για το δημοψήφισμα σχετικά με την ένταξη στην ΕΟΚ, το αποτέλεσμα του οποίου θα μπορούσε να έχει σημαντικές συνέπειες, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη τους πολιτικούς συσχετισμούς που δημιουργήθηκαν με τις εκλογές του 1981. Εντούτοις, ο Παπανδρέου αποφάσισε τελικά να συνεργαστεί εντός της ΕΟΚ, επιδιώκοντας την ανάπτυξη των Μεσογειακών Προγραμμάτων και αποφεύγοντας μια σοβαρή κοινωνική σύγκρουση.
Ακολούθως, η πορεία της χώρας σημαδεύτηκε από την τρίτη θητεία του Παπανδρέου, περίοδο κατά την οποία τέθηκαν οι βάσεις για την ένταξη στην ευρωζώνη. Αυτή η διαδικασία είχε σαφή θετικά αποτελέσματα, καθώς σημαντικοί πόροι εισρεύσαν στην ελληνική οικονομία, και παρότι οι καθυστερήσεις ήταν πολλές, η κοινωνία άρχισε να αναδιαμορφώνεται μέσα από θεσμικές αλλαγές. Ωστόσο, τα μνημόνια προκάλεσαν μια μόνιμη ρήξη στην εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο μυαλό πολλών Ελλήνων, αν και οι βοήθειες των εταίρων ήταν καθοριστικές για την ανασυγκρότηση της χώρας.
Σήμερα, κατανοούμε ότι η πλειοψηφία των πολιτών προτιμά να μην επανεξετάσει αρνητικά την ένταξη στην ΕΟΚ, αντίθετα με μια μικρή μειοψηφία που παραμένει αμετάβλητη στις απόψεις της. Σε αυτή τη φάση, ακόμα και το ΚΚΕ δεν προτείνει αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή την ευρωζώνη, διαψεύδοντας έτσι όσους πιστεύουν ότι υπάρχει εναλλακτική λύση. Γι’ αυτό τον λόγο, το έργο του Κωνσταντίνου Καραμανλή και της ανανεωτικής Αριστεράς θα πρέπει να αναγνωρίζεται για την καταλυτική τους συμβολή στην ένταξή μας στην ΕΟΚ, η οποία εορτάζεται κατά τον φετινό εορτασμό της 28ης Μαΐου.