Θαλάσσια ασφάλεια και Προστασία των αμάχων κορυφαία θέματα της ελληνικής προεδρίας στον ΟΗΕ
Κατά τη διάρκεια διαλόγου με οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, με αφορμή την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας για τον Μάιο του 2025, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στον ΟΗΕ παρουσίασε τις βασικές της προτεραιότητες. Η Ελλάδα επιβεβαίωσε τη δέσμευσή της για διαφάνεια, τη συμμετοχή των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ) και την ενίσχυση της πολυμερούς συνεργασίας.
Ο κ. Σέκερης επεσήμανε ότι η Προεδρία της Ελλάδας θα περιλαμβάνει δύο σημαντικές εκδηλώσεις. Η πρώτη θα εστιάσει στη θαλάσσια ασφάλεια, η οποία αποτελεί μια από τις εθνικές προτεραιότητες της χώρας. Αναφέροντας ότι “η Ελλάδα είναι ναυτικό έθνος”, τονίστηκε η σπουδαιότητα της θαλάσσιας ασφάλειας, τόσο για τον ΟΗΕ όσο και για την ίδια τη χώρα. Η συζήτηση θα είναι ολιστική και θα υπογραμμίσει τον ρόλο της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, με συμμετοχές σημαντικών προσωπικοτήτων όπως ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και η Πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Μελίνα Τραυλού, καθώς και ο Δανός καθηγητής Μπογκέρ, ειδικός σε θέματα θαλάσσιας ασφάλειας.
Η δεύτερη εκδήλωση επικεντρώνεται στην προστασία των αμάχων (PοC). Στη βάση της ετήσιας έκθεσης του Γενικού Γραμματέα, η Ελλάδα έχει αποφασίσει να αναβαθμίσει αυτό το ζήτημα σε υπουργική συνεδρίαση, με προεδρία του Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη. Στους εισηγητές περιλαμβάνονται εξέχουσες προσωπικότητες όπως η πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού κ. Πογιαρίτς, ο Αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας Ανθρωπιστικών Υποθέσεων Τομ Φλέτσερ, και η Εκτελεστική Διευθύντρια της UN Women, Σίμα Μπάους. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στα θέματα που αφορούν τις γυναίκες, τα παιδιά, τους δημοσιογράφους και τους εργαζόμενους στα ΜΜΕ.
Επιπλέον, η ατζέντα “Γυναίκες, Ειρήνη και Ασφάλεια” (WPS) αποτελεί σημαντική προτεραιότητα για την Ελλάδα. Ο κ. Σέκερης ανέφερε ότι η χώρα είναι πολύ δραστήρια σε αυτόν τον τομέα, με την πρόθεση να ενσωματωθεί σχετικό θέμα στην μηνιαία συζήτηση για την Υεμένη, προσκαλώντας έναν εξέχοντα εισηγητή από την Κοινωνία των Πολιτών που γνωρίζει την περιοχή.
Σημαντική αναφορά έγινε επίσης σε ένα σύνθετο τρίπτυχο που συνδυάζει το Κλίμα, την Ειρήνη και την Ασφάλεια. O κ. Σέκερης παραδέχτηκε ότι δεν υπάρχει συμφωνία εντός του Συμβουλίου Ασφαλείας για την επίσημη ένταξη αυτών των θεμάτων, ωστόσο επισήμανε την ανάγκη για ευρύτερη θεώρηση της ασφάλειας, αναγνωρίζοντας τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της επισιτιστικής ανασφάλειας.
Αναφερόμενος στην κατάσταση στο Σουδάν, ο κ. Σέκερης τόνισε την “τρομερή ανθρωπιστική κρίση” που αντιμετωπίζει η χώρα και την ανάγκη για συνεχής επαγρύπνηση. Παρόλο που δεν υπάρχει προγραμματισμένη συνεδρίαση για το θέμα, είναι πιθανό να τεθεί εκ νέου λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης. Επίσης, η Ελλάδα συνεργάζεται με την Επιτροπή Ειρήνης και Ασφάλειας της Αφρικανικής Ένωσης.
Αναφορικά με την Υεμένη, ο κ. Σέκερης καταδίκασε τις επιθέσεις των Χούθι σε εμπορικά πλοία και υπενθύμισε τη συμμετοχή της Ελλάδας στην υποστήριξη της Ψήφισμα 2768 για την ασφάλεια στην Ερυθρά Θάλασσα, ενώ επίσης τόνισε τη σημασία της ελληνικής συμμετοχής στην επιχείρηση Aspides της ΕΕ.
Ερωτηθείς σχετικά με την ελληνική μειονότητα στην Τουρκία, ο κ. Σέκερης σημείωσε ότι το θέμα δεν υπάγεται άμεσα στο Συμβούλιο Ασφαλείας, αλλά αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γενεύη. Υπογράμμισε ότι ο σεβασμός των δικαιωμάτων των μειονοτήτων είναι θεμελιώδης αρχή, που πρέπει να τηρούν όλα τα κράτη μέλη.
Ο κ. Σέκερης ανακοίνωσε την προώθηση του προγράμματος Νεολαία, Ειρήνη και Ασφάλεια (YPS), με τον διορισμό των πρώτων Ελλήνων Νέων Αντιπροσώπων στον ΟΗΕ. Επιπλέον, ανέφερε ότι εξετάζεται η υιοθέτηση ειδικού ψηφίσματος για το ΥPS στο Συμβούλιο Ασφαλείας.
Όσον αφορά την Αϊτή, εξέφρασε βαθιά ανησυχία για την επιδείνωση της κατάστασης και υπενθύμισε τη σημαντική υποστήριξη της Αϊτής στην Ελληνική Επανάσταση του 1821. Κάλεσε την διεθνή κοινότητα να παρακολουθήσει το θέμα με προσοχή και να είναι έτοιμη να ανταποκριθεί σε τυχόν αιτήματα για συζήτηση.
Τέλος, αναγνώρισε τη διαφορά απόψεων για το μέλλον της παρουσίας του ΟΗΕ στην Αϊτή, αλλά τόνισε ότι μια καλά οργανωμένη ειρηνευτική αποστολή μπορεί να συμβάλει στην αποκατάσταση της ειρήνης στη χώρα.