Νέες Ανατιμήσεις και Οικονομικές Επιπτώσεις στα Τρόφιμα

Ένα νέο ισχυρό κύμα ανατιμήσεων έχει προκύψει στον τομέα των τροφίμων, το οποίο αναμένεται να πλήξει ιδιαίτερα τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, και κυρίως τους χαμηλόμισθους που δαπανούν το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων τους σε βασικά καταναλωτικά αγαθά. Η κατάσταση αυτή επιδεινώνεται περαιτέρω εξαιτίας της έκρηξης των ενοικίων, τα οποία αυξάνονται σε επίπεδα άνω του 10%, πιέζοντας ακόμα περισσότερο τα νοικοκυριά.

Κατά τον Απρίλιο, οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα ανήλθαν στο 2%, ωστόσο αναμένονται και νέες αυξήσεις. Οι λόγοι πίσω από αυτές τις ανατιμήσεις σχετίζονται με τις τιμές των εισαγόμενων αγαθών και πρώτων υλών, όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Ειδικότερα, ο Γενικός Δείκτης Τιμών των εισαγόμενων αγαθών στον τομέα της βιομηχανίας τον Μάρτιο του 2025, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη Μαρτίου 2024, παρουσίασε μείωση 2,5%. Παράλληλα, οι τιμές των εισαγόμενων τροφίμων (τελικά προϊόντα και πρώτες ύλες) αυξήθηκαν κατά 6,7% σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2024.

Οι τιμές χονδρικής των εισαγόμενων αγαθών ασκούν μεσοπρόθεσμο αντίκτυπο στον πληθωρισμό, καθώς απαιτείται ένα διάστημα από την εισαγωγή τους έως την τελική τους διάθεση στη λιανική. Αυτό σημαίνει ότι έχουν δημιουργηθεί «υποθήκες» ανατιμήσεων για τους προσεχείς μήνες, με τα τρόφιμα να αποτελούν μια οξεία πρόκληση για τα οικογενειακά budget, καθώς έχουν ανατιμηθεί κατά μέσο όρο 30% τα τελευταία χρόνια. Οι τιμές όχι μόνο έχουν σταθεροποιηθεί σε υψηλά επίπεδα, αλλά εξακολουθούν να αυξάνονται.

Οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα έχουν αξιοσημείωτες επιπτώσεις στα νοικοκυριά, κυρίως στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Αυτά τα νοικοκυριά ξοδεύουν μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους για διατροφή, γεγονός που οδηγεί σε μείωση της αγοραστικής τους δύναμης και περιορίζει τις δαπάνες για άλλες κατηγορίες προϊόντων. Συχνά, οι καταναλωτές στρέφονται σε φθηνότερες και λιγότερο θρεπτικές επιλογές τροφίμων, αναγκάζοντάς τους να αλλάξουν τις διατροφικές τους συνήθειες.

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον περασμένο Απρίλιο, καταγράφηκε αύξηση 2% στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», αντίθετα με τις δηλώσεις του υπουργείου Ανάπτυξης και του ΙΕΛΚΑ, φορέα των σούπερ μάρκετ. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στις τιμές σε προϊόντα όπως το ψωμί, τα κρέατα, τα νωπά ψάρια, το γιαούρτι, τα αυγά, τα φρούτα και τα λαχανικά, καθώς και σε είδη όπως η ζάχαρη και τα γλυκίσματα.

Στο αναθεωρημένο καλάθι των τροφίμων, οι τιμές μειώθηκαν μόνο σε συγκεκριμένες κατηγορίες όπως τυριά, ελαιόλαδο και καρυκεύματα. Όσον αφορά τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2024, οι εξής τομείς αποτυπώνουν τις πιο σημαντικές αυξήσεις:

• Καφές-κακάο-τσάι: 10,6%
• Νωπά ψάρια: 8,9%
• Φρούτα: 8,2%
• Εστιατόρια και αναψυκτήρια: 6,5%
• Ζάχαρη-σοκολάτες-γλυκά-παγωτά: 5,8%
• Κρέατα: 5,4%

Η παραπάνω κατάσταση δείχνει την ανάγκη για στρατηγικές πολιτικές που θα μπορούν να στηρίξουν τα νοικοκυριά σε αυτή τη δύσκολη οικονομική περίοδο.