Κλιματική Αλλαγή: Προκλήσεις και Στρατηγικές Αντιμετώπισης
Στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα λόγω της κλιματικής αλλαγής, αναφέρθηκε ο επικεφαλής της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ (IPCC), σερ Τζιμ Σκία, κατά τη διάρκεια διάλεξής του στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Σημείωσε τη σημασία της στρατηγικής που χρειάζεται να ακολουθηθεί για να μετριαστούν οι επιπτώσεις από την αύξηση της θερμοκρασίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο σερ Τζιμ Σκία, που ηγείται της IPCC από τον Ιούλιο του 2023, έχει θητεύσει ως μέλος της επιστημονικής επιτροπής που εξετάζει την εξαιρετική κατάσταση της υπερθέρμανσης του πλανήτη κατά 1,5°C. Όπως τόνισε, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η μέση αύξηση της θερμοκρασίας έχει φτάσει περίπου το 1,3°C και αν η παρούσα πορεία συνεχιστεί, είναι πολύ πιθανό να ξεπεράσουμε τον 1,5°C μέσα στην επόμενη δεκαετία. Πρέπει όμως να επισημάνει ότι αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποκατασταθεί η κατάσταση έως το τέλος του 21ου αιώνα.
Η περιοχή της Μεσογείου έχει χαρακτηριστεί «hotspot» της κλιματικής αλλαγής, και ο Σκία την αναγνωρίζει ως μία από τις πιο ευάλωτες περιοχές παγκοσμίως. Τα προβλήματα της ερημοποίησης και της ξηρασίας είναι σοβαρά, ενώ τα ακραία καιρικά φαινόμενα και οι πυρκαγιές, όπως αυτές που πλήττουν την Ελλάδα, προκαλούν ανησυχία. Σημειώνει ότι στη τελευταία αξιολόγηση της IPCC, προέκυψε ότι είμαστε καλύτεροι στον καθορισμό στόχων σε σχέση με την εφαρμογή πολιτικών που θα μπορούσαν να επιτρέψουν την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Η αντιμετώπιση των επιπτώσεων απαιτεί ποικιλία προσεγγίσεων, από την αλλαγή των καλλιεργειών μέχρι τη χωροταξία και τον σχεδιασμό των πόλεων, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων χώρων πρασίνου και υδάτινων εκτάσεων. Αυτές οι στρατηγικές όχι μόνο βοηθούν στη μείωση της θερμοκρασίας αλλά και στις ανάγκες για κλιματισμό, προσφέροντας ταυτόχρονα λύσεις και στον τομέα του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής.
Σχετικά με τη μείωση των εκπομπών ρύπων, ο Σκία επισημαίνει ότι έχουν σημειωθεί πρόοδοι, ωστόσο, απαιτείται πολύ περισσότερη προσπάθεια για να βρεθούμε στον σωστό δρόμο. Ανάμεσα στα μέτρα που προτείνει είναι η στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η μείωση εκπομπών μεθανίου από χώρες που παράγουν ορυκτά καύσιμα και η προώθηση της ηλεκτροκίνησης με τη χρήση ηλεκτρικών αντλιών θερμότητας. «Τα μέτρα αυτά μπορούμε να τα εφαρμόσουμε άμεσα», τονίζει.
Η επόμενη φάση δουλειάς της IPCC θα εστιάσει σε τρεις επιστημονικές ομάδες εργασίας, οι οποίες θα εξετάσουν τη σύνδεση των ακραίων φαινομένων με την ανθρώπινη δραστηριότητα, τις επιπτώσεις στους αστικούς χώρους και τις συμπεριφορές και καταναλωτικές συνήθειες που επηρεάζουν τις κλιματικές αλλαγές. Ο σερ Τζιμ Σκία προειδοποιεί ότι δεν θα μπορέσουμε να μειώσουμε τις θερμοκρασίες αν δεν απομακρύνουμε το CO2 από την ατμόσφαιρα, αναγνωρίζοντας τις γεωπολιτικές δυσκολίες που σχετίζονται με αυτό το ζήτημα. Παρά τις προκλήσεις, η κλιματική αλλαγή παραμένει το μεγαλύτερο μακροπρόθεσμο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.
Ο σερ Τζιμ Σκία συμμετείχε στην εκδήλωση που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης σε συνεργασία με το Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων και Διοίκησης του ΕΜΠ, αναλύοντας την κατάσταση της κλιματικής αλλαγής και το μέλλον των προσπαθειών για την αντιμετώπισή της.